Mikroflora jelitowa - jak zmienia się wraz z wiekiem?

Największy wpływ na kształtowanie się mikroflory jelitowej u noworodków ma rodzaj porodu (naturalny, cesarskie cięcie), sposób żywienia (karmienie piersią, mleko modyfikowane), przyjmowane leki oraz warunki środowiskowe. U większości nowonarodzonych dzieci przewód pokarmowy jest jałowy (sterylny), a osiedlanie się bakterii ma miejsce w trakcie narodzin. Poród za pomocą cesarskiego cięcia to coraz popularniejszy wybór na całym świecie, jednak zaburza on prawidłowe zasiedlanie bakteriami przewodu pokarmowego, co prowadzi do późniejszego zasiedlania jelit korzystnymi bakteriami z rodzaju Lactobacillus i Bifidobacterium. Podczas porodu siłami natury dziecko ma kontakt z florą bakteryjną pochwy i drobnoustrojami matki.

Najlepszym pokarmem dla noworodków jest mleko matki, zawierające szczepy Bifidobacterium i Lactobacillus oraz oligosacharydy, będące prebiotykami, które stymulują wzrost korzystnych bakterii kwasu mlekowego w jelicie. Mikroflora jelitowa u dzieci karmionych od urodzenia mlekiem modyfikowanym zawiera więcej bakterii z rodzaju Bacteroides i Enterobacter. Ważne jest również karmienie dziecka w pierwszych dniach życia siarą (colostrum), która odgrywa istotną rolę w rozwoju prawidłowej odpowiedzi układu odpornościowego.

Dysbioza jelitowa - co to jest i u kogo występuje?

Mikrobiom wraz z upływem czasu zwiększa swoją różnorodność i stabilność. Jednak niekiedy obserwuje się zaburzenie równowagi mikroflory jelitowej tzw. dysbiozę. Dysbioza może być powodowana m.in. przez infekcje, stany zapalne, nieodpowiednią dietę, antybiotykoterapię i inne czynniki środowiskowe. Brak równowagi skutkuje przewlekłym stanem zapalnym i osłabieniem odporności, co z kolei może prowadzić do wystąpienia różnych zaburzeń zarówno jelitowych, jak i pozajelitowych. Badania wskazują na wpływ dysbiozy na rozwój schorzeń takich jak choroby zapalne jelit, zespół jelita drażliwego (IBS), choroby autoimmunologiczne, zaburzenia o podłożu psychicznym (np. depresja), astma, alergie czy dolegliwości skórne np. atopowe zapalenie skóry (AZS).

Wykrycie dysbiozy jelitowej umożliwiają badania mikroflory jelitowej:

• MikroFloraScan ❱
• MikroFloraScanPLUS ❱
• GutFlora ❱
• GutFlora+ ❱
• Valida ❱
• Valida PLUS ❱
• KyberKompakt ❱
• KyberKompaktPro ❱

Mikroflora jelitowa u starszych

W starszych osób (powyżej 65 roku życia) obserwuje się wiele zmian fizjologicznych m.in. w funkcjonowaniu jelit, takich jak zmniejszona motoryka, która wpływa na wydłużenie czasu pasażu jelitowego. Pojawia się także osłabienie układu odpornościowego o występowanie stanu zapalnego, co z kolei wpływa na skład flory jelitowej. U osób w podeszłym wieku zaobserwowano spadek liczby bakterii z rodzaju Bacteroides oraz wzrost Enterococcus i Escherichia coli.

Bibliografia:

1. Krakowiak O., Nowak R., Mikroflora przewodu pokarmowego człowieka – znaczenie, rozwój, modyfikacje. Postępy Fitoterapii 2015,3:193-200.
2. Peterson C.T., Sharma V., Elmen L., Peterson S.N., Immune homeostasis, dysbiosis and therapeutic modulation of the gut microbiota. Clinical & Experimental Immunology 2015;179(3):363-377.
3. Witkowska-Wirstlein R., Jurczyk M.U., Czynniki determinujące kolonizację przewodu pokarmowego noworodka. Polski Przegląd Nauk o Zdrowiu 2016;3(48):285-289.

Autor merytoryczny: Mgr Monika Ostasz, Dietetyk

Aktualizacja: 2021-11-05