Hirsutyzm - co to jest, objawy, przyczyny, leczenie
Z artykułu dowiesz się:
- Czym jest hirsutyzm i jakie objawy mu towarzyszą?
- Jakie są przyczyny hirsutyzmu?
- Które leki mogą wywoływać hirsutyzm?
- Hirsutyzm - w jakich schorzeniach i chorobach występuje?
- Badania i diagnoza hirsutyzmu
- Jak wyleczyć hirsutyzm?
Data publikacji: 2022-06-27
Data aktualizacji: 2022-06-27
Hirsutyzm – co to jest?
Hirsutyzmem nazywane jest nadmierne owłosienie, męskiego typu, które występuje u kobiet i dzieci. Choć hirsutyzm wydaje się problemem wyłącznie kosmetycznym, może być objawem poważnych chorób i schorzeń, jest także sygnałem, że w organizmie kobiety doszło do zaburzenia równowagi hormonalnej i nadprodukcji męskich hormonów. Pojawienie się hirustyzmu wymaga więc pogłębionej diagnostyki i ustalenia przyczyn.
Okolice androgenozależne, w których pojawia się owłosienie to policzki, górna warga, policzki, pogrubieniu i wzmocnieniu ulegają również włosy tułowia i kończyn. Jasne włosy mieszkowe naturalnie pokrywające twarz i ciało kobiety, ulegają przekształceniu w ciemne, grube i gęste owłosienie.
Wczesne rozpoznanie i wdrożenie adekwatnej terapii, jest niezwykle ważne, pozwala bowiem uniknąć rozwoju pełnoobjawowego PCOS czy zahamować procesy patologiczne związane ze zbyt wysokim poziomem androgenów.
Hirsutyzm - przyczyny:
- Zespół policystycznych jajników – nawet w około 80% przypadków;
- Hiperandrogenizm (czyli nadmiar androgenów);
- Hirsutyzm idiopatyczny – występuje mimo braku zaburzeń menstruacyjnych, poziomu androgenów w normie, prawidłowego obrazu jajników w USG;
- Guzy neuroendokrynne wytwarzające androgeny – charakteryzuje się gwałtowym początkiem hirustyzmu oraz jego postępowaniem pomimo leczenia, poziom testosteronu w porannym badaniu przekracza 200ng/l (6,94nmol/l);
- Zaburzenia jatrogenne – wywoływane steroidami anabolicznymi;
- Obojnactwo rzekome męskie, mieszana dysgenzeja gonad;
- Akromegalia;
- Działanie niepożądane leków;
- Hiperprolaktynemia (podwyższony poziom prolaktyny);
- Choroby tarczycy;
- Zespół Cushinga.
Leki, które mogą wywołać hirsutyzm:
- Leki stosowane w leczeniu depresji – paroksetyna, trazodon, wenlafaksyna, fluoksetyna, bupropion, citalopram;
- Leki stosowane w leczeniu padaczki – karbamazepina, lamotrygina, pregabalina, tiagabina;
- Benzodiazepiny – klonazepam, olanzapina;
- Terapia hormonalna – estrogen, progesteron, testosteron;
- Cetyryzyna (Zirtec);
- Kortykosteroidy.
Hirsutyzm – diagnoza
Ustalenie przyczyn hirsutyzmu wymaga przeprowadzenia pogłębionego wywiadu oraz badań diagnostycznych. Sprawdzane jest występowanie objawów współtowarzyszących:
Przerostu łechtaczki, trądziku, obniżenia głosu, zaburzeń miesiączkowania; łysienia;
- Guzów w obrębie jamy brzusznej i gonad;
- Mlekotoku niezwiązanego z ciążą i karmieniem piersią;
- Niepłodność;
- Nadciśnienia tętniczego;
- Objawów wskazujących na zaburzenia tarczycy;
- Objawów wskazujących na zespół Cushinga.
Hirsutyzm – badania:
- Badania hormonalne – najlepiej wykonać je w godzinach porannych, w fazie folikularnej, ewentualnie jeśli krwawienie miesiączkowe nie występuje, oznaczenie można wykonać po próbie gestagenowej. W badaniu oznacza się stężenie androgenów (testosteronu i DHEA);
- Oznaczenie LH,FSH i ich stosunku, w podejrzeniu PCOS;
- Glukoza i insulina na czczo i po obciążeniu, w podejrzeniu insulinooporności i hiperinsulinizmu oraz HDL, LDL, test HOMA;
- USG, tomografia komputerowa, rezonans w podejrzeniu guzów nadnerczy lub jajnika;
- Stężenie kortyzolu – w przypadku podejrzenia zespołu Cushinga;
- Test adrenokortykotropiny (ACTH) w podejrzeniu przerostu nadnerczy.
Jak wyleczyć hirsutyzm?
W doborze terapii uwzględnia się natężenie objawów i ich wpływ na życie pacjenta oraz schorzenie, które jest powodem wystąpienia hirsutyzmu. Pod uwagę brany jest stan rozrodczy pacjenta, chęć zachowania lub odzyskania płodności. U pacjentów otyłych zalecana jest redukcja wagi, nadwaga zwiększa bowiem poziom androgenów w surowicy i obniża skuteczność leczenia.
Hirsutyzm – metody leczenia:
- Mechaniczne usuwanie owłosienia – golenie maszynką, depilacja chemiczna, depilacja laserowa, woskiem czy fotoepilacja;
- Usunięcie guzów, które produkują androgeny;
- Leki stosowane w leczeniu hirsutyzmu – metformina, ketokonazol, prednizol, spironolakton;
- Doustne tabletki antykoncepcyjne – obniżają poziom androgenów, np. Diane-35, Yasmin, Yasminelle.
W naturalnym łagodzeniu hirsutyzmu stosuje się zioła obniżające poziom męskich hormonów płciowych, takie jak:
- mięta;
- niepokalanek;
- koper włoski;
- majeranek;
- lukrecja.
Bibliografia:
- Bode D. (2012). Hirsutism in Women. Am. Fam Physician. Vol. 85, Nr 4, s. 373-380.
- Domagała K. Hirsutyzm w zespole policystycznych jajników. Sposoby leczenia oraz kosmetologiczne możliwości terapii. [W:] Problemy Nauk Medycznych i Nauk o Zdrowiu. Tom 3. Exante, Wrocław 2017, s. 27-34.
- Żana B., Jonas A. (2009). Diagnostyka i leczenie hirsutyzmu u dziewcząt. Ginekol Pol. Vol. 80, s. 374-378.
- Somani N., Turvy D. (2014). Hirsutism: An Evidence-Based Treatment Update. American.
To badanie będzie pomocne:
Badania hormonalne dla kobiet - 8 badań krwi
Cena w placówce
279.00 zł
Cena online:
246.00 zł
Technologia badania:Metoda ilościowa
Czas oczekiwania na wynik:do 4 dni roboczych
Dostępne testy
Zdrowa antykoncepcja
669.00 zł
