Jak chronić się przed kleszczami?
Data publikacji: 2021-07-01
Data aktualizacji: 2021-07-01
Kleszcze - czym są, gdzie i kiedy występują?
Kleszcz to pasożyt żywiący się krwią, klasyfikowany jako pajęczak. Jednak w odróżnieniu od np. komarów kleszcze potrzebują więcej krwi. Występują w całej Europie, w Polsce najaktywniejsze są od marca do września. Ich długość to około 1-1,5 cm. Kleszcze posiadają cztery pary odnóży i mocno rozwinięty aparat gębowy przypominający wyglądem nożyczki, który ułatwia przyczepienie się do skóry i zasysanie krwi. Kleszcze dzieli się na twarde (posiadają twardy pancerz na grzbiecie) i miękkie (brak pancerza). Ukłucie przez kleszcza jest bezbolesne (w ślinie kleszcza obecny jest miejscowy środek znieczulający), jednak konsekwencje mogą być długotrwałe i mieć znaczący wpływ na nasze zdrowie.
Jak chronić się przed kleszczami?
Warto wprowadzić środki mające na celu zapobieganie ukąszeniom przez kleszcze takie jak:
- Unikanie chodzenia i siedzenia w miejscach, gdzie rośnie wysoka trawa, krzewy, zarośla, na łąkach lub w lesie. Kleszcze nie spadają z drzew. Badania przeprowadzone przez Państwowy Instytut Higieny wykazały, że kleszcze są obecne również w miastach w parkach.
- Zaleca się nosić jasne ubrania z długim rękawem, zakrywające jak największą powierzchnię ciała (np. nogawki spodni można włożyć w skarpety), kalosze lub inne wysokie buty. Na głowę warto włożyć czapkę lub kapelusz. Jasny kolor ubrań ułatwi nam zauważenie kleszcza i pozbycie się go, zanim zdąży przyczepić się do skóry.
- Używanie repelentów - wychodząc z domu, w miejsca gdzie możemy być narażeni na ukąszenie przez kleszcze, warto spryskać ubrania i odsłonięte części ciała sprayem odstraszającym kleszcze i insekty. Warto wybierać preparaty z dobrym składem, zawierające olejki eteryczne. Można również samodzielnie przygotować taki preparat, wykorzystując np. olejek goździkowy, lawendowy, z trawy cytrynowej, eukaliptusowy, tymiankowy lub paczulowy.
- Po powrocie do domu należy sprawdzić dokładnie ciało i włosy. Kleszcze mogą przemieszczać się po ciele i ubraniu w poszukiwaniu dogodnego dla siebie miejsca, miękkiego i dobrze ukrwionego są to np. okolice pach i genitaliów, miejsce pod kolanem, a u dzieci obszar głowy i szyi.
- Można rozważyć również szczepienie przeciwko kleszczowemu zapaleniu mózgu.
- Przed kleszczami należy chronić również psy.
Jakie mogą być skutki ukąszenia przez kleszcza?
Kleszcze mogą być nosicielami różnych patogenów i chorób. Zalicza się do nich bakterie wywołujące boreliozę oraz wirusy np. wirus kleszczowego zapalenia mózgu. W ciągu ostatnich kilku lat obserwuje się w Polsce wzrost częstości występowania chorób odkleszczowych, głównie boreliozy i kleszczowego zapalenia mózgu. Szacuje się, że zwiększona inwazja kleszczy wynika ze zmian klimatycznych i globalnego ocieplenia. Borelioza nazywana również chorobą z Lyme. Powodowana jest przez bakterię Borrelia burgdorferi, przenoszoną przez kleszcze twarde. Może atakować układ nerwowy, serce, stawy, skórę i narząd wzroku. Jak wykazały badania, większość ukąszeń nie powoduje boreliozy. Obecnie można ją skutecznie leczyć przy pomocy antybiotykoterapii. Przeczytaj o badaniach na boreliozę.
Kleszczowe zapalenie mózgu u większości chorych na dwufazowy przebieg. Nie jest to obecnie choroba, którą można wyleczyć. Leczenie skupia się na zwalczaniu objawów zapalnych i ograniczaniu ich skutków. Częstość występowania powikłań neurologicznych szacuje się na 20-50%.
Do chorób odkleszczowych zalicza się również rzadziej występującą tularemię, babeszjozę lub riketsjozy w tym anaplazmozę granulocytarną.
Bibliografia:
- Diagnostyka i leczenie chorób przenoszonych przez kleszcze. Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Epidemiologów i Lekarzy Chorób Zakaźnych. Przegląd Epidemiologiczny 2015;69:421-428.
- https://www.kleszcze.info.pl/ [dostep online: 1.07.2021]
Autor merytoryczny: Mgr Monika Ostasz, Dietetyk
To badanie będzie pomocne:
Badanie kleszcza - Borrelia burgdorferi met. PCR
Cena w placówce
179.00 zł
Cena online:
167.00 zł
Chwilowo niedostępne
Technologia badania:PCR
Czas oczekiwania na wynik:do 15 dni roboczych
