Meningokoki — co to takiego? Objawy, leczenie, rola szczepień, rokowania
Z artykułu dowiesz się:
- Czym są meningokoki i co zrobić podczas pojawienia się pierwszych objawów.
- Czy szczepienia na meningokoki są skuteczną metodą uchronienia dziecka przed ciężką chorobą?
- Jak wyglądają objawy i leczenie?
- Meningokoki - jakie są rokowania?
Sprawdź też
Data publikacji: 2024-02-14
Data aktualizacji: 2024-02-14
Meningokoki — co to jest?
Meningokoki — jak dochodzi do zakażenia?
Meningokoki przenoszone są głównie drogą kropelkową, oraz przez bezpośredni kontakt z wydzieliną górnych dróg oddechowych nosiciela lub osoby chorej. Warto podkreślić, że chorzy przestają być zakaźni po 24 godz. od rozpoczęcia skutecznej antybiotykoterapii. Zakażenie meningokokami zaczyna się od kolonizacji jamy nosowo-gardłowej, a za czynniki sprzyjające uznaje się np. ekspozycję na dym tytoniowy oraz bliski charakter kontaktu. Zapewne to z tych powodów w populacji nastolatków i młodych dorosłych jest najwięcej nosicieli.
Okres wylęgania — Okres wylęgania zakażeń meningokokowych wynosi od 2 do 10 dni.
Choroba meningokokowa — objawy
- gorączka;
- ból gardła;
- ból głowy;
- wymioty;
- bóle kończyn dolnych;
- blada skóra;
- zimne dłonie i stopy;
- mniejsza aktywność dziecka;
- krwotoczna wysypka na skórze;
- dziecko jest ospałe mało zainteresowane otoczeniem;
- mogą również rozwinąć się jakościowe i/lub ilościowe zaburzenia świadomości oraz drgawki;
Dane wskazują, że u niemowląt średni czas, jaki upływa od początku objawów do przyjęcia do szpitala, wynosi 13 godz., u nastolatków – 22 godz., a tylko 50% dzieci z IChM jest kierowane do szpitala po wcześniejszej ocenie przez lekarza
Jak możemy się uchronić przed zachorowaniem na meningokoki?
W polskim programie szczepień ochronnych (PSO) obowiązującym w 2023 r. szczepienia przeciwko meningokokom należą do puli szczepień zalecanych, czyli ich koszt pokrywa pacjent/rodzic pacjenta. Rekomenduje się je:
- niemowlętom od ukończenia 6. lub 8. tygodnia życia (w zależności od rodzaju szczepionki);
- dzieciom i dorosłym narażonym na ryzyko zachorowania z bliskim kontaktem z chorym lub materiałem zakaźnym (personel medyczny, pracownicy laboratorium), przebywającym w
- skupiskach ludzkich (przedszkolach, żłobkach, domach studenckich, internatach, koszarach);
- osobom z zachowaniem sprzyjającym zakażeniu (intymne kontakty z nosicielem lub osobą chorą, np. głęboki pocałunek);
- osobom podróżującym;
- dzieciom i dorosłym z wrodzonymi niedoborami odporności z anatomiczną lub czynnościową asplenią, zakażonym ludzkim wirusem niedoboru odporności — wirus HIV),
- z nowotworem złośliwym, chorobą reumatyczną, przewlekłą chorobą nerek i wątroby, leczonym ekulizumabem z powodu napadowej nocnej hemoglobinurii lub atypowego zespołu hemolityczno-mocznicowego;
- przed przeszczepieniem i po przeszczepieniu szpiku oraz osobom leczonym immunosupresyjnie;
- dzieciom od ukończenia 2. miesiąca życia z grup ryzyka zaburzeń odporności oraz szczególnie narażonym na zachorowanie;
- nastolatkom i dorosłym (w szczególności > 65. roku życia.
Jeżeli Twoje dziecko miało bliski kontakt z osobą, która zachorowała na inwazyjną chorobę meningokokową, zgłoś to jak najszybciej lekarzowi! W takiej sytuacji może być wskazane profilaktyczne podanie antybiotyku skutecznie eliminującego nosicielstwo, w celu zmniejszenia ryzyka zachorowania.
Meningokoki — rokowania
- zaburzeń neurologicznych;
- padaczki;
- zaburzeń pamięci;
- upośledzenia słuchu;
- uszkodzenia kości;
- uszkodzenia stawów;
- uszkodzenia nerek;
- utrata palców w wyniku zmian martwiczych.
Czy szczepienie jest skuteczne?
Szczepionki przeciwko meningokokom skutecznie stymulują układ odpornościowy,
po zakończeniu całego cyklu szczepienia niemal u wszystkich dzieci pojawiają się ochronne przeciwciała w zabezpieczającym stężeniu.
Bibliografia:
1. Małecka I. (2023) Inwazyjna choroba meningokokowa wywołana przez meningokoki grupy B u dzieci, czyli o tym, że lepiej zapobiegać, niż leczyć.
Standardy Medyczne/Pediatria Vol. 20.
2. Rorat M., Siemion K., Janocha-Litwin J. (2019) Inwazyjna choroba meningokokowa — epidemiologia, przebieg kliniczny i profilaktyka. Wrocławskie Wydawnictwo Naukowe Atla. Vol.2, s. 115-137.
Autor merytoryczny: Karolina Pasterz, specjalista portalu Zdrowegeny.pl
To badanie będzie pomocne:
Cena online:
12 miesięcy, do wykorzystania w całej Polsce
