Adiponektyna – czy tłuszcz może być zdrowy?
Data publikacji: 2021-12-15
Data aktualizacji: 2021-12-15
Adiponektyna – czym jest?
Adiponektyna (APM1) należy do białek, które są produkowane w komórkach tkanki tłuszczowej. Tkanka tłuszczowa stanowi nie tylko zapasy energii, ale także czynny hormonalnie system. Substancje, które wydziela tkanka tłuszczowa nazywane są adipocytokinami, z których najistotniejsze dla zdrowia organizmu, wydają się leptyna oraz adiponektyna. Chociaż adiponektyna jest wytwarzana wyłącznie przez naszą tkankę tłuszczową, jej poziom w organizmie obniża się, wraz ze wzrostem otyłości, tworząc swoisty paradoks adiponektyny.
Diagnostyka stężenia adiponektyny wydaje się szczególnie istotna w niektórych schorzeniach, w których udowodniono, że jej wysoki poziom ma działanie protekcyjne. Adiponektyna ma swój udział w procesach usprawniania metabolizmu lipidów oraz glukozy, wykazując również działanie przeciwmiażdżycowe oraz przeciwzapalne. Jej profil działania wskazuje na potencjalnie ochronne działanie w chorobach sercowo-naczyniowych.
Działanie adiponektyny – w jakich chorobach jej poziom jest obniżony?
Główne działanie adiponektyny można rozpatrywać w dwóch płaszczyznach. Zwiększenie stopnia wrażliwości tkanek obwodowych, na działanie insuliny, wynika z inhibicji produkcji glukozy przez wątrobę, oraz ze zwiększenia utlenienia kwasów tłuszczowych. Badania wykazały, że wzrost stężenia adiponektyny wpływa bezpośrednio na obniżenie poziomu glukozy we krwi.
Działanie przeciwmiażdżycowe ma swe źródła w dwóch mechanizmach – jeden to jej wpływ na metabolizm lipidów, drugi zaś w bezpośrednim wpływie na proces powstawania blaszki miażdżycowej w naczyniach krwionośnych. Białko APM1 wpływa na elastyczność naczyń oraz ich zdolność do rozciągania. Ponadto wykazuje działanie przeciwzapalne, hamując namnażanie leukocytów i zwiększając produkcję przeciwzapalnych mediatorów.
Badania wykazały związek niskiego poziomu adiponektyny z następującymi schorzeniami:
-insulinooporność,-miażdżyca,
-choroba wieńcowa (choroba niedokrwienna serca),
-cukrzyca typu II,
-nadciśnienie tętnicze,
-dyslipidemia.
Przeprowadzone dotychczas badania dotyczące adiponektyny, wykazały także jej związek z otyłością brzuszną, nikotynizmem, a także ze zwiększeniem ryzyka zgonu, u tych pacjentów, u których wystąpił epizod naczyniowy (udar mózgu), a którzy mieli niższy poziom adiponektyny. Wykazano również, że zmniejszony poziom tego białka występuje u kobiet z rakiem endometrium (niż w badanej grupie kontrolnej).
Co wpływa na poziom adiponektyny?
-redukcja masy ciała (jej poziom wzrasta, wpływając pozytywnie także na insulinooporność),
-u osób leczonych rozyglitazonem (lekiem stosowanym w cukrzycy) zaobserwowano, że jej stężenie wzrosło dwukrotnie, utrzymując ten poziom do pół roku od odstawienia leku,
-podejrzewa się także związek hormonów kobiecych na poziom adiponektyny (co miałoby wyjaśniać, dlaczego jej poziom u kobiet jest istotnie wyższy u kobiet niż u mężczyzn, mimo że to kobiety mają naturalnie więcej tkanki tłuszczowej)
-dieta
-niektóre leki stosowane w nadciśnieniu tętniczym (szczególnie ramiprilem i walsartanem)
-grejpfrut, a konkretnie naringia w jego składzie, zwiększa poziom ADP1,
-substancje takie jak kumaryna, rutyna, kapsaicyna antocyjany, kwas chlorogenowy.
-u osób leczonych rozyglitazonem (lekiem stosowanym w cukrzycy) zaobserwowano, że jej stężenie wzrosło dwukrotnie, utrzymując ten poziom do pół roku od odstawienia leku,
-podejrzewa się także związek hormonów kobiecych na poziom adiponektyny (co miałoby wyjaśniać, dlaczego jej poziom u kobiet jest istotnie wyższy u kobiet niż u mężczyzn, mimo że to kobiety mają naturalnie więcej tkanki tłuszczowej)
-dieta
-niektóre leki stosowane w nadciśnieniu tętniczym (szczególnie ramiprilem i walsartanem)
-grejpfrut, a konkretnie naringia w jego składzie, zwiększa poziom ADP1,
-substancje takie jak kumaryna, rutyna, kapsaicyna antocyjany, kwas chlorogenowy.
Adiponektyna – jakie badania wykonać?
Bibliografia:
- Dąbrowska M., Szydlarska D., Bar-Andziak E. (2011). Adiponektyna a insulinooporność i miażdżyca. Via Medica. Vol. 7, Nr. 3, s. 186-191.
- Gola M., Grzeszczak W. (2012). Adiponektyna oraz polimorfizmy genu apM1 a występowanie nadwagi i otyłości u pacjentów zgłaszających się do poradni ogólnej POZ. Annales Academiae Medicane Silesiensis. Vol. 66, Nr. 6, s. 27-36.
- Owecki M. (2009). Adiponektyna i paradoks adiponektyny w metabolizmie człowieka. Przegląd Kardiodiabetologiczny. Vol. 4, Nr. 1, s. 42-48.
- Pyzik M., Karp-Majewska A. (2008). Adiponektyna i leptyna a udar niedokrwienny mózgu. Aktualn Neurol. Vol. 8, Nr. 2, s. 84-89.
- Kowalska K. (2011). Naturalne związki zaangażowane w kontrolę masy tkanki tłuszczowej w badaniach in vitro. Postępy Hig Med Dosw. Vol. 65, s. 515-523.
- Malczyk E., Maciejewicz M. (2017). Znaczenie fitoterapii przy wspomaganiu leczenia otyłości. Hygeia Public Health. Vol. 52, Nr. 3, s. 209-216.
Autor merytoryczny: Mgr Paulina Łuczyńska
To badanie będzie pomocne:
Adiponektyna - ryzyko insulinooporności i chorób sercowo-naczyniowych
Cena w placówce
289.00 zł
Cena online:
265.00 zł
Technologia badania:Test ELISA
Czas oczekiwania na wynik:do 15 dni roboczych
