Rak przełyku — objawy, przyczyny, rokowania
Z artykułu dowiesz się:
- Objawy raka przełyku - jak rozpoznać wczesne objawy choroby?
- Przyczyny raka przełyku
- Rokowania i leczenie raka przełyku
Srawdź też:
Data publikacji: 2023-08-08
Data aktualizacji: 2023-08-08
Rak przełyku - co to?
Rak przełyku jest podstępną chorobą i długo rozwija się dając bardzo niespecyficzne objawy. U mniej więcej 70% przypadków w momencie rozpoznania rak przełyku jest w zaawansowanym stadium.
Według danych Krajowego Rejestru Nowotworów w 2021 roku w Polsce odnotowano 1 468 nowych zachorowań na raka przełyku. Wśród mężczyzn nowotwór ten występuje 10 razy częściej niż u kobiet. Najczęściej rak przełyku występuje u osób w wieku 65-74 lata, ale może występować w każdym wieku.
Nowotwory przełyku znacznie częściej dotykają mężczyzn — szacuje się, że rak przełyku w Polsce dotyka mężczyzn nawet czterokrotnie częściej niż kobiety (w 2014 roku w Polsce odnotowano 1030 przypadków zachorowań mężczyzn vs. 310 przypadków tego nowotworu u kobiet).
Pod względem histologicznym najczęstszym typem wśród nowotworów przełyku jest rak płaskonabłonkowy, umiejscowiony najczęściej w górnej bądź środkowej części przełyku. Dużo rzadziej występuje gruczolakorak dolnej części przełyku, choć ostatnimi laty nieco zmienia się profil pacjenta z nowotworem przełyku i przypadków gruczolakoraków pojawia się coraz więcej, również wśród pacjentów nieobarczonych czynnikami ryzyka.
Dwie kluczowe przyczyny rozwoju nowotworu przełyku to palenie papierosów i spożywanie alkoholu. W przeciwieństwie do raka płaskonabłonkowego, którego główną przyczyną jest alkohol, rozwój raka gruczolakoraka dolnej części przełyku nie jest wiązany ze spożywaniem alkoholu, ale jego ryzyko zwiększa np. choroba refluksowa.
Według danych Krajowego Rejestru Nowotworów w 2021 roku w Polsce odnotowano 1 468 nowych zachorowań na raka przełyku. Wśród mężczyzn nowotwór ten występuje 10 razy częściej niż u kobiet. Najczęściej rak przełyku występuje u osób w wieku 65-74 lata, ale może występować w każdym wieku.
Nowotwory przełyku znacznie częściej dotykają mężczyzn — szacuje się, że rak przełyku w Polsce dotyka mężczyzn nawet czterokrotnie częściej niż kobiety (w 2014 roku w Polsce odnotowano 1030 przypadków zachorowań mężczyzn vs. 310 przypadków tego nowotworu u kobiet).
Pod względem histologicznym najczęstszym typem wśród nowotworów przełyku jest rak płaskonabłonkowy, umiejscowiony najczęściej w górnej bądź środkowej części przełyku. Dużo rzadziej występuje gruczolakorak dolnej części przełyku, choć ostatnimi laty nieco zmienia się profil pacjenta z nowotworem przełyku i przypadków gruczolakoraków pojawia się coraz więcej, również wśród pacjentów nieobarczonych czynnikami ryzyka.
Dwie kluczowe przyczyny rozwoju nowotworu przełyku to palenie papierosów i spożywanie alkoholu. W przeciwieństwie do raka płaskonabłonkowego, którego główną przyczyną jest alkohol, rozwój raka gruczolakoraka dolnej części przełyku nie jest wiązany ze spożywaniem alkoholu, ale jego ryzyko zwiększa np. choroba refluksowa.
Rak przełyku — objawy:
- dysfagia, czyli kaszel, odruchy wymiotne, krztuszenie się czy uczucie rozpierania w obrębie klatki piersiowej;
ból podczas połykania; - utrata masy ciała i chudnięcie niemające związku z dietą;
- chrypka;
- ból promieniujący do pleców;
- krwioplucie;
- duszności.
Wczesne objawy raka przełyku są bardzo niecharakterystyczne, problemy z przełykaniem, okresowe pobolewanie czy pieczenie, częściej są kojarzone z prozaicznymi przyczynami, a nie z rakiem przełyku.
Dostrzegalna dysfagia jest zauważana przez pacjentów najczęściej dopiero kiedy dochodzi do zwężenia światła przełyku o około 50%, czyli w zaawansowanym stadium choroby.
Dostrzegalna dysfagia jest zauważana przez pacjentów najczęściej dopiero kiedy dochodzi do zwężenia światła przełyku o około 50%, czyli w zaawansowanym stadium choroby.
Rak przełyku — przyczyny
- palenie tytoniu;
- spożywanie nadmiernej ilości alkoholu;
- dieta bogata w smażone i wysokoprzetworzone mięso;
- infekcja Helicobacter pylori;
- choroba refluksowa;
- inne choroby przełyku, jak np. zanikowe zapalenie przełyku.
Rak przełyku — jak go rozpoznać?
- Badania obrazowe są podstawą rozpoznania raka przełyku, w celu diagnozy wykonuje się tomografię komputerową (TK) oraz badanie ultrasonograficzne (USG);
- badanie RTG z kontrastem, które pozwala na ocenę pasażu przełyku, stopnia jego upośledzenia, stopień zwężenia przełyku czy obecność owrzodzeń;
- bronchoskopia, wykonywana w celu weryfikacji czy rak przełyku nacieka na drogi oddechowe;
- badanie inwazyjne — endoskopia z pobraniem wycinka do badania histopatologicznego.
Rak przełyku — przerzuty
Obecność przerzutów jest czynnikiem w istotny sposób determinującym rokowania oraz przebieg leczenia. Obowiązująca klasyfikacja przerzutów do regionalnych węzłów chłonnych wyróżnia 3 kategorie: N1 z zajętymi 1-2 węzłam, N2 z zajętymi 3.-6. węzłów, oraz N3, w której stwierdza się zajęcie ponad 6 węzłów chłonnych.
Przerzuty do węzłów chłonnych w raku przełyku powstają wcześnie, a jeśli zmiana nowotworowa ma 5 cm dotyczą 90% tych przypadków.
Większość chorych w zaawansowanym stadium choroby z przerzutami N2+ nie kwalifikuje się do leczenia operacyjnego, natomiast w celu kontroli miejscowej guza, poprawy dysfagii i przedłużenia życia stosuje się napromienianie.
Przerzuty do węzłów chłonnych w raku przełyku powstają wcześnie, a jeśli zmiana nowotworowa ma 5 cm dotyczą 90% tych przypadków.
Większość chorych w zaawansowanym stadium choroby z przerzutami N2+ nie kwalifikuje się do leczenia operacyjnego, natomiast w celu kontroli miejscowej guza, poprawy dysfagii i przedłużenia życia stosuje się napromienianie.
Rak przełyku — rokowania
Rak przełyku wiąże się niestety ze złymi rokowaniami — zaledwie 30-50% guzów jest operacyjnych, ale nawet u pacjentów po operacji odsetek pięcioletnich przeżyć wynosi 10-25%.
W przypadku raka przełyku 5-letnie przeżycie wynosi około 15-20%. Jednakże, przeżycie może się różnić w zależności od stopnia zaawansowania raka, wieku i stanu zdrowia pacjenta.
Wczesne wykrycie raka przełyku zwiększa szanse na wyleczenie. W przypadku raka przełyku w początkowym stadium 5-letnie przeżycie wynosi około 80%.
Jeśli rak przełyku jest w zaawansowanym stadium, 5-letnie przeżycie jest znacznie mniejsze. W przypadku raka przełyku w zaawansowanym stadium 5-letnie przeżycie wynosi około 5%.
Rak przełyku — leczenie
- Za główną i podstawową metodę leczenia raka przełyku wciąż uważa się leczenie chirurgiczne. Niestety z racji późnych rozpoznać i zaawansowanych etapów choroby w momencie rozpoznania, operacja jest możliwa u zaledwie ⅓ pacjentów z nowotworem przełyku. W leczeniu chirurgicznym najczęściej wycina się całość lub prawie całość przełyku wraz z regionalnymi węzłami chłonnymi.
- Od lokalizacji guza i stopnia nacieku zależy wybór metody operacji, a zakres usuwania węzłów chłonnych nie został ostatecznie rozstrzygnięty, przy czym najczęściej usuwa się także węzły chłonne śródpiersia i nadbrzusza.
- Do odtworzenia ciągłości przewodu pokarmowego wykorzystuje się żołądek, lub fragmenty żołądka bądź okrężnicy, a stworzony z nich narząd rekonstrukcyjny spala się w ostatnim etapie z pozostawionym po resekcji kikutem.
- Procedura ta jest rozległym zabiegiem, który wg. szacunków jest obarczony ryzykiem powikłań w granicach od 5. do nawet 40%. Przedoperacyjna chemioterapia lub radioterapia zwiększają ryzyko powikłań pooperacyjnych.
- W literaturze przedmiotu coraz częściej zwraca się uwagę na skuteczność leczenia neoadjuwantowego (czyli leczenia poprzedzającego operację w celu zmniejszenia guza czy usunięcia przerzutów, np. w formie chemioterapii) poprzedzającego i przygotowującego do właściwego leczenia.
- Samodzielną radioterapię wykorzystuje się w leczeniu paliatywnym, ale także u tych pacjentów, którzy nie wyrażają zgody na operację, bądź są zakwalifikowani jako „pacjenci nieoperacyjni” np. przez choroby współistniejące.
Bibliografia:
- Guzel Z. (2011). Zaawansowany rak przełyku i połączenia przełykowo-żołądkowego. Możliwości i wyniki zastosowania współczesnych metod terapeutycznych. Gastroenterologia Kliniczna. Vol. 3, Nr 1, s. 17-35.
- Kowalczyk M. i in. (2017). Rak przełyku — opis przypadku klinicznego wraz z przeglądem piśmiennictwa. Onkologia w Praktyce Klinicznej — Edukacja. Vol. 3, Nr 1, s. 32-35.
- Szumiła J. Rak przełyku i rak połączenia przełykowo-żołądkowego. [W:] Zalecenia do diagnostyki histopatologicznej nowotworów. Polskie Towarzystwo Patologów.
To badanie będzie pomocne:
Trucheck intelli - badanie krwi w kierunku nowotworów, ze wskazaniem miejsca pochodzenia
Cena online:
6499.00 zł
Technologia badania:Immunocytochemia fluorescencyjna
Czas oczekiwania na wynik:do 15 dni roboczych od dostarczenia próbki do laboratorium
Ważność kodu:
12 miesięcy, do wykorzystania w całej Polsce
12 miesięcy, do wykorzystania w całej Polsce
