ADHD u dorosłych – objawy, diagnoza i leczenie

ADHD u osób dorosłych — czym jest?

Objawy ADHD u osób dorosłych

Objawy ADHD mogą zmieniać się czasem i mogą wyglądać inaczej u dzieci i inaczej u osób dorosłych. Do głównych objawów ADHD możemy zaliczyć:

• Problemy z koncentracją;
• nadpobudliwość psychoruchowa;
• trudności w utrzymaniu skupienia na zadaniach;
• zapominanie o wielu rzeczach;
• trudności z organizacją pracy;
• prowokowanie sytuacji zapewniających intensywne doznania;
• uczucie wewnętrznego niepokoju;
• szybkie rezygnowanie z podjętych zobowiązań;
• podejmowanie pochopnych decyzji bez zastanowienia;
• przerywanie innym ludziom podczas rozmowy;
• niecierpliwość;
• wybuchowość;
• chaotyczność;
• problemy z kontrolowaniem emocji;
• nadmierna aktywność;
• potrzeba bycia stale zajętym;
• problemy z budowaniem relacji;
• trudności z utrzymaniem relacji z innymi ludźmi;
• niska samoocena wynikająca z wielokrotnych porażek zawodowych czy osobistych, spowodowanych objawami ADHD;
• trudności w: zadaniach wymagających wytrwałości czy utrzymywania pozycji siedzącej;
• konfliktowość;
• impulsywne wydawanie pieniędzy;
• niewywiązywanie się z projektów;
• niski poziom współpracy w grupie;
• problemy z zarządzaniem czasem;
• wykroczenia w ruchu drogowym czy wypadki;
• częste zmiany nastroju;
• trudności z doprowadzaniem zadań do końca;
• problemy z pamięcią krótkotrwałą;
• unikanie zadań, które wymagają dłuższego skupienia.

Przyczyny ADHD u dorosłych

Przyczyn powstawania ADHD może być wiele, oto niektóre z nich:

• Ważnym aspektem jest czynnik genetyczny. Pewne warianty genów mogą zwiększać ryzyko rozwoju ADHD;
• nieprawidłowości w mózgu w obszarach odpowiedzialnych za kontrolę uwagi, impulsywność i regulację emocji;
• spożywanie używek typu alkohol czy nikotyna podczas ciąży przez matkę, oraz intensywny stres w trakcie trwania ciąży może mieć wpływ na pojawienie się ADHD u dziecka;
• komplikacje okołoporodowe;
• czynniki środowiskowe.
  

Diagnoza ADHD u dorosłych

• Wypełnieniu odpowiednio przygotowanego kwestionariusza i wykonanie  testu – narzędzia takie jak skale oceny ADHD mogą pomóc w określeniu nasilenia objawów;
• ocenie aktualnych objawów;
• ocenie stopnia upośledzeni danej osoby;
• ocenie objawów ADHD w dzieciństwie;
• wywiadzie dotyczącym historii rodzinnej z oceną objawów u osób bliskich;
• ocenie funkcjonowania społecznego pacjenta;
• ocenie dotychczasowej edukacji i problemów z nią związanych;
• ocenie funkcjonowania pacjenta w różnych środowiskach;
• wykluczenie innych chorób.

ADHD a inne zaburzenia psychiczne

• Zaburzenia lękowe;
• depresja;
• zaburzenia osobowości typu borderline;
• osoby z ADHD są bardziej narażone na uzależnienia;
• zaburzenia snu.

Leczenie ADHD u dorosłych

• Farmakoterapia w leczeniu ADHD stosowane są: stymulanty takie jak metylofenidat (np. Ritalin) czy amfetaminy, które poprawiają koncentrację i zmniejszają impulsywność;
• niestymulanty – takie jak atomoksetyna, które są alternatywą dla osób, u których stymulanty powodują skutki uboczne;
• terapia poznawczo-behawioralna;
• terapia indywidualna lub grupowa;
• zmiana stylu życia;
• dbanie o odpowiednią jakość snu;
• dbanie o regularną aktywność fizyczną;
• korzystanie z narzędzi do organizacji, takich jak kalendarze czy aplikacje mobilne.

Rola kwasów omega- 3 w ADHD

• Poprawę funkcji neuronalnych;
• regulację neurotransmiterów: DHA i EPA, które mogą wpływać na poziomy dopaminy i serotoniny, które są kluczowe dla uwagi i nastroju;
• omega-3 pomagają redukować stany zapalne w mózgu, co może korzystnie wpływać na jego funkcjonowanie;
• wspiera plastyczność mózgu, pozytywnie wpływając na pamięć i naukę.

Źródła omega-3

• Ryby tłuste (np. łosoś, makrela, sardynki, śledź);
• suplementy diety;
• nasiona lnu, chia, orzechy włoskie.

Wpływ ADHD na życie dorosłych

• Skutki ADHD mogą przekładać się na problemy na polu zawodowym. Problemy z koncentracją mogą mieć negatywny wpływ osiąganie sukcesów zawodowych. Zaczynanie i niekończenie wyznaczonych zadań. Mogą się przekładać na utrzymanie pracy, bądź częstą zmianę pracy;
• ADHD może mieć negatywne skutki w relacjach międzyludzkich. Osoby z ADHD często wskazują się impulsywnością, częstymi zmianami decyzji, przerywaniem rozmów co może eskalować konflikty;
• osoby z ADHD często zmagają się z dodatkowymi schorzeniami jak lęk czy depresja, co obniża znacząco jakość życia i utrudnia codzienne funkcjonowanie.

Autor merytoryczny: Karolina Pasterz, specjalista portalu Zdrowegeny.pl