Pregabalina — działanie, wskazania, czy uzależnia?
Z artykułu dowiesz się:
- Co to jest pregabalina i jakie ma działanie?
- W jakich schorzeniach jest stosowana?
- Skutki uboczne i bezpieczeństwo stosowania pregabaliny
- Czy pregabalina uzależnia?
Sprawdź też
Data publikacji: 2023-08-29
Data aktualizacji: 2024-09-18
Skuteczne leczenie zaburzeń lękowych niezmiennie stanowi wielkie wyzwanie dla specjalistów. Szacuje się, że problem ten dotyczy nawet kilkunastu procent populacji ogólnej, choć są to jedynie ogólne szacunki, wielu pacjentów nie zostaje bowiem prawidłowo zdiagnozowanych i leczonych.
Choć standardy leczenia zaburzeń lękowych wskazują na wykorzystanie antydepresantów — SSRI, SNRI i TLPD to najczęściej pacjenci otrzymują benzodiazepiny, ze względu na szybkie działanie leków z tej grupy. Leki przeciwdepresyjne ze wspomnianych wcześniej grup potrzebują bowiem kilku tygodni na rozwinięcie pełnego działania a początkowe leczenie obarczone jest też nierzadko uciążliwymi skutkami ubocznymi w pierwszych tygodniach stosowania.
Benzodiazepiny wykazują wysokie właściwości uzależniające, nie nadają się do przewlekłego stosowania a ich skuteczność maleje wraz z upływem czasu stosowania. Bardzo obiecujący wydaje się lek, który dotychczas był wykorzystywany przede wszystkim jako lek przeciwpadaczkowy i zalecany w leczeniu bólu neuropatycznego — Pregabalina.
Pregabalina jest uznawana za dobrze tolerowany, bezpieczny lek, który wykazuje też niskie ryzyko interakcji z innymi lekami, dlatego coraz częściej zwraca się uwagę, że może być z powodzeniem stosowany w terapii zaburzeń lękowych, ale też przynosić ulgę pacjentom nowotworowym z bólem neuropatycznym.
Choć standardy leczenia zaburzeń lękowych wskazują na wykorzystanie antydepresantów — SSRI, SNRI i TLPD to najczęściej pacjenci otrzymują benzodiazepiny, ze względu na szybkie działanie leków z tej grupy. Leki przeciwdepresyjne ze wspomnianych wcześniej grup potrzebują bowiem kilku tygodni na rozwinięcie pełnego działania a początkowe leczenie obarczone jest też nierzadko uciążliwymi skutkami ubocznymi w pierwszych tygodniach stosowania.
Benzodiazepiny wykazują wysokie właściwości uzależniające, nie nadają się do przewlekłego stosowania a ich skuteczność maleje wraz z upływem czasu stosowania. Bardzo obiecujący wydaje się lek, który dotychczas był wykorzystywany przede wszystkim jako lek przeciwpadaczkowy i zalecany w leczeniu bólu neuropatycznego — Pregabalina.
Pregabalina jest uznawana za dobrze tolerowany, bezpieczny lek, który wykazuje też niskie ryzyko interakcji z innymi lekami, dlatego coraz częściej zwraca się uwagę, że może być z powodzeniem stosowany w terapii zaburzeń lękowych, ale też przynosić ulgę pacjentom nowotworowym z bólem neuropatycznym.
Pregabalina — co to?
Pregabalina to lek przeciwpadaczkowy i przeciwbólowy, który jest stosowany głównie w leczeniu padaczki, lęku napadowego oraz różnego rodzaju przewlekłego bólu neuropatycznego.
Pregabalina jest związkiem strukturalnie podobnym do neuroprzekaźnika GABA (kwas gamma-aminomasłowy), który jest głównym hamującym neuroprzekaźnikiem w mózgu. Pregabalina wydaje się oddziaływać na podjednostkę alfa2-delta kanałów wapniowych typu L w neuronach, które są zaangażowane w przewodzenie impulsów nerwowych.
Substancja ta ma odmienny profil działania niż większość leków z grupy antydepresantów czy benzodiazepin, nie działa bowiem ona na receptory, jak większość leków psychotropowych, ale wykazuje działanie wobec kanałów jonowych.
Wspomniane kanały jonowe są białkami, które znajdują się w błonie komórkowej, pozwalając na przepływ jonów między przestrzeniami zewnątrz- i wewnątrzkomórkowymi, które biorą udział między innymi w tworzeniu potencjałów elektrycznych w elektrycznej drodze przewodzenia sygnałów w komórkach.
Lek ten działa poprzez oddziaływanie na układ nerwowy poprzez zmniejszanie nadmiernego przewodzenia impulsów nerwowych, co może pomóc w łagodzeniu bólu neuropatycznego oraz objawów padaczki. Pregabalina może również mieć działanie uspokajające i anksjolityczne (przeciwlękowe), dlatego jest czasem stosowana w leczeniu lęku napadowego.
Pregabalina jest związkiem strukturalnie podobnym do neuroprzekaźnika GABA (kwas gamma-aminomasłowy), który jest głównym hamującym neuroprzekaźnikiem w mózgu. Pregabalina wydaje się oddziaływać na podjednostkę alfa2-delta kanałów wapniowych typu L w neuronach, które są zaangażowane w przewodzenie impulsów nerwowych.
Substancja ta ma odmienny profil działania niż większość leków z grupy antydepresantów czy benzodiazepin, nie działa bowiem ona na receptory, jak większość leków psychotropowych, ale wykazuje działanie wobec kanałów jonowych.
Wspomniane kanały jonowe są białkami, które znajdują się w błonie komórkowej, pozwalając na przepływ jonów między przestrzeniami zewnątrz- i wewnątrzkomórkowymi, które biorą udział między innymi w tworzeniu potencjałów elektrycznych w elektrycznej drodze przewodzenia sygnałów w komórkach.
Lek ten działa poprzez oddziaływanie na układ nerwowy poprzez zmniejszanie nadmiernego przewodzenia impulsów nerwowych, co może pomóc w łagodzeniu bólu neuropatycznego oraz objawów padaczki. Pregabalina może również mieć działanie uspokajające i anksjolityczne (przeciwlękowe), dlatego jest czasem stosowana w leczeniu lęku napadowego.
Pregabalina — działanie
- działanie przeciwpadaczkowe;
- działanie przeciwlękowe — szczególnie skuteczne w terapii uogólnionych zaburzeń lękowych (GAD);
- leczenie bólu neuropatycznego — badania potwierdzają skuteczność pregabaliny niezależnie od przyczyny bólu neuropatycznego — w neuralgii po zakażeniu wirusem opryszczki, w bolesnej neuropatii cukrzycowej, w bólu nowotworowym, bólu po zabiegach operacyjnych i po urazach;
- modulujące impulsację bólową;
- przeciwdepresyjne;
- leczenie fibromialgii — według badań największą skuteczność w leczeniu bólu fibromialgii przynosi leczenie skojarzone pregabaliny z paroksetyną;
- wspomagająco w zespołach abstynencyjnych po alkoholu i benzodiazepinach.
Pregabalina — działania niepożądane
- zawroty głowy;
- nudności;
- obrzęki kończyn;
- zaburzenia koordynacji i ataksja, czyli niezborność ruchowa;
- senność;
- zaburzenia widzenia;
- przyrost masy ciała i nadmierny apetyt;
- problemy z koncentracją uwagi.
Powyższe objawy są wymieniane jako najczęstsze skutki uboczne stosowania pregabaliny i mają najczęściej łagodny charakter. Pregabalina ma niewiele wyższy odsetek pacjentów odstawiających leczenie ze względu na skutki uboczne niż ten w grupie pacjentów odstawiających placebo.
Tolerancja leku spada wraz ze wzrostem dawki leku, zwłaszcza w dawkach 600 mg i wyżej. Lek ma potwierdzone bezpieczeństwo kardiologiczne i w przeciwieństwie do wenlafaksyny — jednego z popularniejszych leków stosowanych w leczeniu uogólnionych zaburzeń lękowych, nie wpływa na skurczowe i rozkurczowe spoczynkowe ciśnienie krwi.
Lek jest w całości wydalany z moczem, dlatego należy zachować szczególną ostrożność u osób z zaburzeniami czynności nerek, przed wdrożeniem leczenia warto sprawdzić kreatyninę.
Tolerancja leku spada wraz ze wzrostem dawki leku, zwłaszcza w dawkach 600 mg i wyżej. Lek ma potwierdzone bezpieczeństwo kardiologiczne i w przeciwieństwie do wenlafaksyny — jednego z popularniejszych leków stosowanych w leczeniu uogólnionych zaburzeń lękowych, nie wpływa na skurczowe i rozkurczowe spoczynkowe ciśnienie krwi.
Lek jest w całości wydalany z moczem, dlatego należy zachować szczególną ostrożność u osób z zaburzeniami czynności nerek, przed wdrożeniem leczenia warto sprawdzić kreatyninę.
Czy pregabalina uzależnia?
Ze względu na mechanizm działania pregabaliny substancja ta teoretycznie nie powinna uzależniać, co z resztą od początku badań było podkreślane jako jej przewagę nad lekami z grupy benzodiazepin. Mimo to w literaturze przedmiotu można znaleźć wzmianki o pojedynczych przypadkach pacjentów nieprawidłowo stosujących i nadużywających ten lek.
Warto w tym miejscu wspomnieć, o jednym z badań nad potencjałem uzależniającym pregabaliny, które autor ocenił na 4%, przy czym wskazał jednocześnie, że ryzyko uzależnienia od placebo wynosi 1%. W badaniach zdarza się bowiem, że pacjenci zgłaszają objawy odstawienia leku, który w rzeczywistości był placebo.
Choć wydaje się to niemożliwe, ma związek z reakcjami psychologicznymi pacjentów i objawami, które odczuwają, a które wiążą z rzekomym odstawieniem substancji.
Przegląd badań nad potencjałem uzależniającym pregabaliny oraz uwzględnienie profilu działania tej substancji, pozwala na określenie potencjału uzależniającego pregabaliny na niewielki.
Warto w tym miejscu wspomnieć, o jednym z badań nad potencjałem uzależniającym pregabaliny, które autor ocenił na 4%, przy czym wskazał jednocześnie, że ryzyko uzależnienia od placebo wynosi 1%. W badaniach zdarza się bowiem, że pacjenci zgłaszają objawy odstawienia leku, który w rzeczywistości był placebo.
Choć wydaje się to niemożliwe, ma związek z reakcjami psychologicznymi pacjentów i objawami, które odczuwają, a które wiążą z rzekomym odstawieniem substancji.
Przegląd badań nad potencjałem uzależniającym pregabaliny oraz uwzględnienie profilu działania tej substancji, pozwala na określenie potencjału uzależniającego pregabaliny na niewielki.
Dodatkowo badania pokazują, że stopniowy i prawidłowo przeprowadzony proces redukcji dawki leku aż po jej odstawienie, nie powoduje skutków ubocznych odstawienia bądź są one niewielkie.
Pregabalina jest skutecznym lekiem, który stosowany jest głównie w leczeniu bóli neuropatycznych padaczki i wielu innych schorzeń. Należy jednak zachować środki ostrożności ze względu na możliwość wystąpienia skutków ubocznych. Ważne jest, aby pozostać pod stałą kontrolą lekarza podczas stosowania leku.
Bibliografia:
- Święcicki Ł. (2015). Pregabalina w terapii zaburzeń lękowych. Psychaitr Psychol Klin. Vol. 15, Nr 3, s. 141-147.
- Antosik-Wójcińska A., Święcicki Ł. (2017). Pregabalina w dawkach 300 mg/dobę i wyższych — bilans korzyści i ryzyka. Psychiatr Psychol Klin. Vol. 17, Nr 3, s. 208-215.
- Łoza B. i in. (2016). Pregabalina w neuropsychiatrii. Neuropsychiatria. Przegląd Kliniczny. Vol. 9, Nr 3, s. 95-99.
- Murawiec S. (2016). Pregabalina - opis przypadku w kontekście wiedzy na temat działania leku i praktyczne wskazówki stosowania. Psychiatria. Vol. 13, Nr 1, s. 17-24.
To badanie będzie pomocne:
Padaczka u młodzieży i dorosłych – badanie 83 genów, met. NGS
Cena online:
4199.00 zł
Technologia badania:Sekwencjonowanie Nowej Generacji
Czas oczekiwania na wynik:do 8 tygodni
Ważność kodu:
12 miesięcy, do wykorzystania w całej Polsce
12 miesięcy, do wykorzystania w całej Polsce
