Legionella - objawy, jak można się zarazić?
Z artykułu dowiesz się:
- Czym jest choroba legionistów i co ją wywołuje?
- Jak można się zarazić Legionella sp.?
- Kto jest najbardziej narażony na rozwój choroby?
- Legionelloza - śmiertelność
- Rozpoznanie i leczenie zakażenia Legionella sp.
Sprawdź też:
- Zapalenie płuc - przyczyny, objawy, leczenie
- Zapalenie wsierdzia - objawy, przyczyny, powikłania
- Grypa - objawy, diagnostyka i profilaktyka
Data publikacji: 2023-08-23
Data aktualizacji: 2023-08-23
Legionella — co to jest?
Legionella sp. to rodzaj bakterii, które powszechnie zasiedlają instalacje wodne, a które stanowią poważne zagrożenie dla zdrowia ludzi. Mimo kontroli i nadzoru sanitarno-epidemiologicznego bakterie te są obecne w pobieranych do badania próbkach i stanowią realne zagrożenie dla ludzi korzystających z wody ciepłej, w której Legionella sp. się namnaża.
Legionella sp. oprócz środowiska naturalnego zasiedla również inastalacje wody ciepłej w obiektach mieszkalnych i użytkowych, a także urządzenia do wytwarzania wody i aerozolów. Z badań wynika, że najczęściej wodę skolonizowaną bakterią Legionella sp. posiadają szpitale, a podwyższone ryzyko dotyczy także domów studenckich czy Domy Pomocy Społecznej.
Według WHO każdego roku na świecie dochodzi do od 20 do 100 tysięcy zachorowań na legionellozę. W naszym kraju corocznie stwierdza się około 30 przypadków zachorowań, choć szacuje się, że rzeczywista liczba zakażeń to ok. 700-800 przypadków.
Legionella sp. oprócz środowiska naturalnego zasiedla również inastalacje wody ciepłej w obiektach mieszkalnych i użytkowych, a także urządzenia do wytwarzania wody i aerozolów. Z badań wynika, że najczęściej wodę skolonizowaną bakterią Legionella sp. posiadają szpitale, a podwyższone ryzyko dotyczy także domów studenckich czy Domy Pomocy Społecznej.
Według WHO każdego roku na świecie dochodzi do od 20 do 100 tysięcy zachorowań na legionellozę. W naszym kraju corocznie stwierdza się około 30 przypadków zachorowań, choć szacuje się, że rzeczywista liczba zakażeń to ok. 700-800 przypadków.
Legionella — jak można się zarazić?
W standardowych warunkach mieszkalnych Legionella sp. nie stanowi zagrożenia, problem zaczyna się gdy bakterie znajdą odpowiednią niszę i zaczną się namnażać w niekontrolowany sposób.
Zakażenie pałeczkami Legionella sp. ma miejsce drogą inhalacyjną poprzez wdychanie wodno-powietrznego aerozolu rozproszonego w powietrzu. Choć dawka infekcyjna Legionelli sp. nie została dotychczas sprecyzowana, przyjmuje się, że skażenie wody na poziomie 10 do potęgi 5 jtk/l i więcej stwarza ryzyko wybuchu epidemii.
W dotychczasowych badaniach nie stwierdzono przenoszenia się Salmonelli pneumophila pomiędzy ludźmi.
Zakażenie pałeczkami Legionella sp. ma miejsce drogą inhalacyjną poprzez wdychanie wodno-powietrznego aerozolu rozproszonego w powietrzu. Choć dawka infekcyjna Legionelli sp. nie została dotychczas sprecyzowana, przyjmuje się, że skażenie wody na poziomie 10 do potęgi 5 jtk/l i więcej stwarza ryzyko wybuchu epidemii.
W dotychczasowych badaniach nie stwierdzono przenoszenia się Salmonelli pneumophila pomiędzy ludźmi.
Legionella - gdzie występuje?
- zbiorniki do magazynowania wody ciepłej;
- kurki i sitka prysznicowe;
- wanny z hydromasażem;
- nawilżacze powietrza;
- klimatyzatory;
- respiratory;
- fontanny;
- urządzenia do balneoterapii;
- dializatory;
- myjnie samochodowe;
- turbiny dentystyczne.
Legionella – objawy
Legionelloza to nazwa choroby wywołanej bakteriami Legionella sp., która może przybierać postać dwóch odrębnych klinicznie zespołów – tzw. choroby legionistów lub gorączki Pontiac. Pierwsze objawy legionellozy przypominają najczęściej postać grypopodobnej infekcji z gorączką Pontiac, ale choroba może również rozwinąć się do ciężkiego zapalenia płuc lub do postaci pozapłucnej.
Pierwsze objawy legionellozy pojawiają się najczęściej w ciągu 2-10 dni od zakażenia, zazwyczaj około tygodnia, choć w rzadkich przypadkach choroba może się rozwinąć i ujawnić nawet po 20 dniach id zakażenia.
Objawy legionelli
- suchy kaszel;
- osłabienie;
- wysoka gorączka;
- zaburzenia oddychania;
- bóle mięśni;
- zaburzenia czynności nerek — azotemia, hematuria, proteinuria;
- zaburzenia czynności jelit — biegunka, wymioty, nudności;
- zaburzenia ośrodkowego układu nerwowego — dezorientacja, majaczenie, splątanie;
- zapalenie wsierdzia.
Gorączka Pontiac
Objawy gorączki Pontiac przypominają grypę, chorym oprócz stanów gorączkowych towarzyszą bóle mięśniowe, kaszel i bóle głowy. Zakażenie utrzymuje się najczęściej od 2 do 6 dni i ulega samoograniczeniu.
Legionella - kto jest narażony na rozwój choroby legionistów?
- wiek powyżej 50 lat;
- nikotynizm;
- alkoholizm;
- płeć — zapalenie płuc wywołane Legionellozą dotyka 3-krotnie częściej mężczyzn;
- długotrwałe leczenie choroby nowotworowej;
- choroby przewlekłe — nerek, układu oddechowego, serca czy cukrzycy;
- zaburzenia odporności — wrodzone i nabyte.
Przy szybkim i prawidłowo wdrożonym leczeniu śmiertelność Legionellozy szacuje się na 15-20%, a przy braku prawidłowego leczenia wzrasta do nawet 50%.
Legionelloza — diagnostyka
- charakterystyczny obraz płuc w badaniu radiologicznym;
- posiew z próbki materiału biologicznego — np. plwociny;
- wykrycie bakteryjnego DNA metodą PCR w pobranej od pacjenta próbce;
- obecność antygenu w próbce moczu;
- serokonwersja — przyrost mian przeciwciał w dwóch próbkach krwi pobranych od pacjenta w odstępie tygodnia.
Legionelloza — leczenie
W leczeniu choroby legionistów najważniejsze jest szybkie zdiagnozowanie i sprawne wdrożenie odpowiedniego leczenia. Antybiotykoterapia Legionellozy najczęściej obejmuje wykorzystanie makrolidów nowej generacji - azytromycyny lub klarytromycyny. Skuteczność wobec Legionella sp. wykazują także fluorochinolony - ciprofloksacyna lub lewofloksacyna. W cięższych przypadkach stosuje się terapię łączoną makrolidów z fluorochinolonami.
Jak się chronić przed legionellą?
- unikaj zastojów wody, rzadszy przepływ wody sprzyja rozwojowi bakterii;
- rdza sprzyja rozwojowi legionelli, dlatego warto wymieniać zardzewiałe urządzenia sanitarne;
- zadbaj o wzmożoną higienę umywalki, zlewu, słuchawki prysznicowej i deszczownicy;
- pamiętaj o oczyszczaniu i dezynfekcji klimatyzacji w domu i w aucie, oraz wszelich oczyszczaczy i nawilżaczy powietrza.
Bibliografia:
- Wojtyła-Buciora P., Chrzanowska E., Marcinkowski J. (2013). Występowanie pałeczek Legionella sp. w instalacjach ciepłej wody użytkowej w zakładach opieki zdrowotnej oraz budynkach użyteczności publicznej. Hygeia Public Health. Vol. 48, Nr 3, s. 327-332.
- Rokosz N. i in. (2010). Mikrobiologiczna diagnostyka zakażeń układu oddechowego wywoływanych przez pałeczki Legionella pneumophila. Pneumonol. Alergol. Pol. Vol.78, Nr 1, s. 54-59.
- Winn WC Jr.: Legionella: historical perspective. Clin Microbiol Rev 1:60, 1988
- https://www.gov.pl/web/psse-bytom/legionella-informacje-dla-podrozujacych
To badanie będzie pomocne:
Legionella pneumophila - badanie RT-PCR, realizacja wysyłkowa
Cena online:
249.00 zł
Technologia badania:Real-Time PCR
Czas oczekiwania na wynik:do 2 dni roboczych od otrzymania próbki przez laboratorium
