Kaszel, ból mięśni... - sprawdź, czy to nie grypa

Wirus grypy

Grypa wywoływana jest przez wirusy z rodziny Orthomyxoviridae. Wyróżnia się cztery typy wirusa: A, B, C, D. Ostatniego z nich nie obserwuje się u ludzi, zakażenie wirusem typu C przechodzi najłagodniej, natomiast A i B prowadzą do cięższych zachorowań i mogą również doprowadzić do epidemii. Wirusy grypy A charakteryzują zmiany w zakresie antygenów, przez co konieczne jest tworzenie nowych szczepionek. Sezonowo najczęściej występują zakażenia wirusami podtypu H1N1 i H3N2. Szczep A/H1N1 był w 2009 roku odpowiedzialny za pandemię świńskiej grypy.

Do zakażenia dochodzi na drodze kropelkowej, czyli poprzez kichnięcie czy kaszel wirus może przedostać się na drugą osobę. Możliwe jest także zarażenie się poprzez dotykanie skażonych powierzchni. Niestety osoba chora zaraża innych już mniej więcej dobę przed pojawieniem się pierwszych objawów grypy i nawet do 5-10 dni po ich wystąpieniu. Wirusa grypy mogą przenosić zwierzęta i np. ptasią grypą można się zarazić poprzez spożycie mięsa chorych kurczaków.

Jak sprawdzić, czy to na pewno zakażenie wirusem grypy?

Objawy grypopodobne występują w wielu zakażeniach górnych dróg oddechowych, m.in. przy zakażeniu koronawirusem czy innych infekcjach wirusowych. Każda z tych chorób, mimo zbliżonych objawów, będzie wymagała innego postępowania. Dlatego tak ważne jest właściwe rozpoznanie choroby.

Najlepszym sposobem na potwierdzenie grypy jest wykonanie wymazu z górnych dróg oddechowych i przeanalizowanie go pod kątem obecności materiału genetycznego wirusa. Do takiego badania wykorzystuje się bardzo dokładną metodę real-time PCR.

Pamiętaj również przebadać się w kierunku koronawirusa ❱

Objawy grypy

Grypa objawia się dość gwałtownie. Pojawia się gorączka (zwykle od 38 do 40 stopni), która utrzymuje się 3-5 dni. Gorączce towarzyszą dreszcze, bóle głowy i mięśni, ogólne osłabienie i utrata apetytu. Później zwykle dochodzą bóle gardła, kaszel i umiarkowany nieżyt nosa (katar, kichanie). Czasami dochodzą do tego zaburzenia żołądkowo-jelitowe czy zapalenie ucha środkowego.

Ile trwa grypa?

Zazwyczaj objawy grypy trwają 3-7 dni, szczególnie jeśli chora osoba odpoczywa w tym czasie. U większości jednak jeszcze przez około 2 tygodnie mogą utrzymywać się kaszel i osłabienie. W przypadku nieleczonej odpowiednio grypy mogą później występować różnego rodzaju powikłania, jak zapalenie płuc czy mięśnia sercowego.

Grypa a przeziębienie - jakie są różnice?

Grypa i przeziębienie to tak naprawdę dwie różne choroby. W przypadku przeziębienia objawy są zwykle łagodniejsze. Temperatura rzadko przekracza 38 stopni i w przeciwieństwie do grypy objawy nieżytu nosa są tutaj dominujące - wodnista wydzielina spływająca po gardle, zatkanie nosa, kichanie, osłabienie węchu, a wydzielina z czasem robi się gęsta i zielonkawa.

Leczenie grypy

Leczenie grypy opierać się powinno głównie na odpoczynku. Przede wszystkim chory nie powinien wychodzić z domu, uczęszczać do szkoły czy do pracy, zarówno ze względu na siebie, jak i osoby, które mogą zostać zarażone. Koniecznie też powinien się izolować od osób o obniżonej odporności, u których mogłyby się rozwinąć powikłania.

Kolejną istotną sprawą w leczeniu jest picie dużej ilości płynów, gdyż nawadnianie jest konieczne w przypadku gorączki. Objawowo stosuje się leki przeciwbólowe i przeciwgorączkowe, preparaty przeciwkaszlowe i roztwory NaCl do nosa. W razie gorszego stanu może być konieczne zastosowanie odpowiednio dobranych leków antywirusowych. W przypadku podejrzenia powikłań konieczna jest już hospitalizacja.

Szczepienia przeciw grypie - najlepsza profilaktyka

Najlepszym zabezpieczeniem przed zachorowaniem na grypę jest szczepienie. Szczepienia te zaleca się przede wszystkim osobom:

• Ze zwiększonym ryzykiem powikłań pogrypowych: dzieci od 6 mż do 5 rż, osoby po 50 rż., chorzy na przewlekłe choroby (układu oddechowego, sercowo-naczyniowego itp.), z obniżoną odpornością (leczenie immunosupresyjne, AIDS), kobiety w ciąży, osoby z otyłością olbrzymią, osoby w trakcie leczenia kwasem acetylosalicylowym.
• Osoby mające kontakt z powyższymi grupami - przede wszystkim personel medyczny.

Niezależnie od wskazań każda osoba powinna zaszczepić się przeciwko grypie, aby nie tylko zmniejszyć ryzyko zachorowania u siebie, ale również zapobiec przenoszeniu wirusa na osoby bardziej zagrożone.

W sezonie epidemicznym 2019/2020 WHO zaleciło szczepionki 4-walentne w kierunku szczepów A/Brisbane/02/2018 (H1N1)pdm09, A/Kansas/14/2017 (H3N2), B/Colorado/06/2017, B/Phuket/3073/2013.

Bibliografia:

• Kuchar E., Mrukowicz J., Sawiec P., Gładysz A.: Grypa. Medycyna Praktyczna 2019.
• Grohskopf L.A., Alyanak E., Broder K.R. i wsp.: Prevention and control of seasonal influenza with vaccines: recommendations of the Advisory Committee on Immunization Practices – United States, 2019–20 influenza season. MMWR Recommendations Reports, 2019; 68: 1–21.

Autor merytoryczny: Mgr Katarzyna Startek, Dietetyk