Chrom na odchudzanie, właściwości chromu
Z artykułu dowiesz się:
- Co to jest chrom i jakie ma właściwości w organizmie?
- Niedobór chromu - objawy i przyczyny
- Kiedy występuje zwiększone zapotrzebowanie na chrom?
- Alergia na chrom
- Źródła chromu - co jeść?
Data publikacji: 2022-11-02
Data aktualizacji: 2022-11-02
Chrom wykazuje dużą aktywność biologiczną i może występować na stopniach utlenienia od -2 do +6, ale najbardziej powszechne są dwie formy tego pierwiastka — sześciowartościowy chrom wykazuje teratogenne działanie i jest rakotwórczy, natomiast chrom trójwartościowy jest pierwiastkiem niezbędnym dla rozwoju organizmu, gdzie odgrywa istotną rolę w jego procesach biologicznych.
Dzienne zapotrzebowanie na chrom trójwartościowy:
- dla kobiet 25 μg
- dla mężczyzn 35 μg
Mikroelement ten odpowiada również za transport glukozy do wszystkich komórek w organizmie i występuje w centrach aktywnych różnych enzymów, uczestniczy również w procesach immunologicznych i antyoksydacyjnych oraz syntezie hormonów i witamin.
Według części badaczy suplementacja chromem u kobiet cierpiących na zespół policystycznych jajników prowadzi do obniżenia BMI, poprawy metabolizmu glukozy, czego efektem ma być również zwiększenie szans na wystąpienie owulacji i uregulowanie miesiączek.
Chrom — właściwości:
- Według części badaczy suplementacja chromem u kobiet cierpiących na zespół policystycznych jajników prowadzi do obniżenia BMI, poprawy metabolizmu glukozy, czego efektem ma być również zwiększenie szans na wystąpienie owulacji i uregulowanie miesiączek;
- działa ochronnie na naczynia krwionośne i tkanki, dzięki czemu zapobiega powikłaniom cukrzycowym (w szczególności mikroangipatii);
- stosowany w suplementach diety mających na celu wspomaganie odchudzania i redukcji tkanki tłuszczowej;
- jako że hiperinsulinemia i choroby metaboliczne mają wpływ na zaburzenia kognitywne i choroby neurodegeneracyjne, suplementacja chromem ma korzystny wpływ na pacjentów z chorobą Alzheimera, chorobą Parkinsona, a także osób, u których występują trudności z kontrolowaniem apetytu, nauką i pamięcią;
- według badań suplementacja chromem ma podnosić poziom serotoniny i obniżać poziom kortyzolu, dzięki czemu może być pomocna w depresji i zaburzeniach lękowych, u badanych pacjentów zaobserwowano złagodzenie dobowych wahań nastroju, objawów PMS oraz sezonowych zaburzeń nastroju;
- suplementacja trójwartościowym chromem przyczynia się do obniżenia stężeń prozapalnych cytokin, CRP oraz ciśnienia skurczowego krwi;
- suplementacja w cukrzycy ciężarnych i cukrzycy typu 2 przyczynia się do obniżenia stężenia HbA1c, glukozy oraz insuliny (ale działania takiego nie zaobserwowano w przypadku suplementacji chromu u osób zdrowych);
Według WHO suplementacja chromem nie powinna przekraczać dawki 250 μg/dzień.
Nadmiar chromu obniża wchłanianie cynku, żelaza (zwiększa ryzyko wystąpienia anemii), a także działa mutagennie, zwiększając ryzyko wystąoienia chorób nowotworowych, wrzodów żołądka i wrzodów dwunastnicy.
Chrom — objawy niedoboru:
- nietolerancja glukozy;
- glukoza w moczu;
- zaburzenia wzrostu;
- neuropatia i encefalopatia;
- obniżona wrażliwość tkanek na insulinę;
- obniżenie beztłuszczowej masy ciała;
- podwyższony poziom cholesterolu całkowitego, frakcji LDL i tryglicerydów;
- obniżony poziom cholesterolu HDL.
Niedobór chromu — przyczyny:
- żywienie pozajelitowe;
- podeszły wiek;
- cukrzyca typu 1 i 2;
- hipoglikemia/upośledzona tolerancja glukoza.
Zwiększone zapotrzebowanie organizmu na chrom — kiedy występuje?
- W okresie ciąży i karmienia piersią;
- pod wpływem silnego stresu;
- intensywny wysiłek fizyczny i urazy;
- PCOS.
Alergia na chrom
Związki chromu znajdują zastosowanie w coraz większej ilości produktów codziennego użytku — od stali nierdzewnej, przez cement, pigmenty, skórę garbowaną, produkty do ochrony drewna, aż po kolorowe tatuaże (szczególnie zielony barwnik), zapałki czy protezy zębowe wykonane ze stali chromowej.
Metaliczny chrom jest nieaktywny biologicznie, jednak w kontakcie z wolnymi rodnikami tlenowymi oraz ze związkami, które znajdują się w ślinie, pocie czy osoczu, powstają sole chromu, które wykazują duży potencjał alergizujący. Nasilenie działania drażniącego i alergizującego jest zależne od stopnia utlenienia, na którym występuje pierwiastek - sole chromu trójwartościowego są silniejszym alergenem, ponieważ cechują się większą zdolnością wiązania białka.
U pracowników narażonych na kontakt z chromem, występuje wysoka zapadalność na choroby skóry — wysypki, owrzodzenia i ezgemy, co jest szczególnie widoczne w przemyśle cementowym.
Źródła chromu — co jeść?
- Produkty pełnoziarniste;
- sery;
- orzechy;
- szparagi;
- drożdże;
- grzyby;
- ostrygi;
- piwo;
- owoce.
Stymulująco na wchłanianie chromu z jelit działają szczawiany, aminokwasy, witamina C i kwas nikotynowy. Za zwiększanie wchłaniania odpowiada chelatujący charakter tych substancji. Hamująco na wchłanianie chromu działają z kolei fityniany.
Bibliografia:
- Piotrowska A. i in. (2018). Biologiczne znaczenie chromu III dla organizmu człowieka. Medycyna Pracy. Vol. 69, Nr 2, s. 211-223.
- Błoniarz J., Zaręba S. (2011). Badanie zawartości niklu i chromu w suplementach diety wspomagających odchudzanie. ROCZN. PZH. Vol. 62, Nr 2, s. 153-158.
- Arct J., Kulik D., Pytkowska K. (2017). Chrom i skóra — reakcje alergiczne. Pol J Cosmetol. Vol. 20, Nr 2, s. 111-115.
- Krzysik M., Grajeta H. (2010). Rola chromu w etiopatogenezie wybranych chorób. BROMAT. CHEM. TOKSYKOL. Vol. 18, Nr 3, S. 428-435.