.webp&w=3840&q=75)
Jod — właściwości, nadmiar i niedobór w organizmie
Z artykułu dowiesz się:
- Jod - czym jest i jakie ma znaczenie dla organizmu człowieka?
- Jakie mogą być skutki niedoboru i nadmiaru jodu?
- Jod - znaczenie dla hormonu tarczycy
- W jakich produktach występuje jod?
Sprawdź też
Data publikacji: 2024-07-05
Data aktualizacji: 2024-07-05
Jod jest pierwiastkiem, który został odkryty w 1811 r. przez Bernarda Courtoisa. Jego nazwa pochodzi od charakterystycznej, fioletowej barwy. Jod najczęściej otrzymuje się z popiołu wodorostów morskich lub z jodanów zawartych w ługach pokrystalicznych powstających przy otrzymywaniu saletry chilijskiej. W metodzie tej jodany redukuje się częściowo do jodków, które następnie po zakwaszeniu reagują z nierozłożonymi jodanami, tworząc wolny jod.
Jod — co to jest?
Jest to pierwiastek chemiczny, który występuje głównie w postaci jodków, w naturze można go znaleźć w małych ilościach w wodzie morskiej, glebie i powietrzu i w niektórych produktach spożywczych. Jod jest ważnym składnikiem diety, ponieważ jest niezbędny do produkcji hormonów tarczycy, które regulują wiele funkcji metabolicznych organizmu.
Rola jodu w organizmie człowieka
Jod jest pierwiastkiem niezbędnym do prawidłowego funkcjonowania organizmu człowieka. Rolą jodu jest udział w biosyntezie hormonów tarczycowych zachodzącej w tarczycy, gdzie zgromadzone jest 70–80% zasobów ustrojowych tego pierwiastka.
Jakie są objawy niedoboru jodu?
Niedobór jodu w diecie może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych, takich jak wole tarczycy, kretynizm (zaburzenie ogólnego rozwoju z powodu wrodzonej niedoczynności tarczycy u noworodków). Mimo że jod jest niezbędny dla ludzkiego zdrowia, jego nadmiar może prowadzić do toksyczności, co może powodować szereg problemów zdrowotnych.
Objawami niedoboru jodu są:
- Zaburzenia metaboliczne (powiększona tarczyca);
- upośledzony rozwój umysłowy u dzieci;
- ryzyko poronień, przedwczesnego porodu, a nawet zaburzenia rozwoju płodu;
- zaburzenia hormonalne (nieregularne miesiączki, zaburzenia płodności).
W jaki sposób możemy uzupełniać niedobory jodu w organizmie?
- Należy zadbać o zdrową zbilansowaną dietę, spożywać produkty bogate w jod;
- dodawać do potraw sól jodowaną;
- suplementując jod, co musi być poprzedzone konsultacją z lekarzem specjalistą!
Przeciwwskazania do stosowania preparatów jodu to: - nadczynność tarczycy;
- podejrzenie raka tarczycy.
Nadmiar jodu — objawy
Nadmiar poziomu jodu w organizmie może powodować:
- Przyspieszenie metabolizmu;
- utratę wagi;
- nerwowość;
- drżenie rąk;
- przyspieszenie bicia serca;
- obniżenie funkcji tarczycy;
- zmęczenie;
- uczucie zimna;
- depresja;
- problemy skórne;
- problemy żołądkowo — jelitowe;
- metaliczny posmak w ustach;
- obrzęk ślinianek;
- zapalenie błon śluzowych;
- zapalenie spojówek.
W jakich produktach spożywczych występuje jod?
- Płatki kukurydziane;
- sól kuchenna jodowana;
- pomidor;
- dorsz;
- mintaj;
- makrela wędzona;
- orzechy laskowe;
- brokuły;
- ser brie pełnotłusty;
- jaja kurze;
- płatki owsiane;
- groszek zielony;
- ser twarogowy półtłusty;
- mleko;
- wątroba wieprzowa;
- fasola biała;
- banan;
- wieprzowina;
- karkówka;
- wołowina.
Jod — znaczenie dla pracy tarczycy
Jod ma bardzo ważny wpływ na poziom TSH w organizmie. TSH to hormon wydzielany przed przysadkę mózgową, który reguluje czynność tarczycy. W sytuacji, kiedy w organizmie brakuje jodu, tarczyca nie może wytwarzać wystarczającej ilości hormonów, co powoduje spadek poziomu tych hormonów we krwi. W odpowiedzi na to przysadka mózgowa zwiększa produkcję TSH w celu pobudzenia tarczycy do wydzielania większej ilości hormonów. Wysoki poziom TSH jest wskaźnikiem niedoboru jodu lub problemów związanych z funkcjonowaniem tarczycy.
Warto regularnie badać pracę hormonów tarczycy oraz autoprzeciwciał takich jak:
Warto regularnie badać pracę hormonów tarczycy oraz autoprzeciwciał takich jak:
- Poziom hormonu TSH w surowicy krwi;
- Poziom hormonu FT4 w surowicy krwi;
- Poziom hormonu FT3 w surowicy krwi — Poziom autoprzeciwciał anty-TPO, anty-TG i przeciwko receptorom TSH (TRAb) w surowicy krwi.
Oznaczenie TSH, hormonów tarczycy i autoprzeciwciał pozwala na stwierdzenie chorób tarczycy i ustalenie ich przyczyny. Dzięki temu możliwe jest wdrożenie właściwego leczenia.
Bibliografia:
1. Gołkowski F. (2010). Jod – pierwiastek istotny w profilaktyce, diagnostyce i leczeniu, Redakcja naukowa Dębska G., Jaśkiewicz J. Interdyscyplinarne aspekty nauk o zdrowiu. s. 82- 89.
2. JADWIGA A., dr ELŻBIETA B. (2010). JOD. Podstawy i Metody oceny Środowiska Pracy. Uniwersytet Medyczny w Łodzi. Vol. 65, Nr 3, s. 61–83.
2. JADWIGA A., dr ELŻBIETA B. (2010). JOD. Podstawy i Metody oceny Środowiska Pracy. Uniwersytet Medyczny w Łodzi. Vol. 65, Nr 3, s. 61–83.
Autor merytoryczny: Karolina Pasterz, specjalista portalu Zdrowegeny.pl
To badanie będzie pomocne:
Analiza Pierwiastkowa Włosa EHA
Cena online:
387.00 zł
Technologia badania:Metoda ilościowa i jakościowa
Czas oczekiwania na wynik:7 dni roboczych od dostarczenia próbki do laboratorium
Ważność kodu:
12 miesięcy, do wykorzystania w całej Polsce
12 miesięcy, do wykorzystania w całej Polsce
Dostępne testy
FT4 – wolna frakcja tyroksyny
33.00 zł
