Synergistyczne działanie cynku i witaminy D3 w zapobieganiu infekcjom górnych dróg oddechowych

Infekcje górnych dróg oddechowych takie jak przeziębienie czy grypa to jedne z najczęściej występujących jednostek chorobowych. Przeziębienie jest jedną z łagodniejszych form tych infekcji. Statystyczny Europejczyk zmaga się z nim od 2 do 5 razy w roku. U dzieci ta liczba jest jeszcze wyższa. Wzmacnianie odporności i dbanie o siebie wpływa na obniżenie częstości ich występowania, czasu trwania oraz zmniejszenia objawów. Warto zwrócić uwagę na styl życia oraz sposób odżywiania. Niektóre składniki w żywności wspomagają układ odpornościowy. Jaka jest rola cynku i witaminy D3 w profilaktyce infekcji i przeziębień?

Witamina D jest hormonem steroidowym wytwarzanym w organizmie człowieka po kontakcie skóry z promieniowaniem ultrafioletowym. Jednak skórna synteza pod wpływem słońca jest niewystarczająca do zapewnienia odpowiedniego poziomu tej witaminy w organizmie. Jej niewielkie ilości można dostarczać także poprzez żywność pochodzenia zwierzęcego (jaja, mleko i jego przetwory, tłuste ryby, mięso i podroby). Niedobory witaminy D są powszechne w Polsce i na całym świecie, dlatego szczególnie w okresie jesienno-zimowym po wcześniejszym badaniu określającym stężenie 25-hydroksywitaminy D, zalecana jest suplementacja. Zwłaszcza w czasie trwającej pandemii koronawirusa SARS-CoV-2 wywołującego COVID-19, suplementację powinny rozważyć osoby narażone na jej niedobór.  

Przeprowadzono wiele badań, które wykazały związek pomiędzy niedostatecznym poziomem witaminy D w organizmie a różnymi jednostkami chorobowymi. Niedobór ma wpływ na odporność organizmu, ponieważ witamina D3 reguluje funkcjonowanie układu immunologicznego oraz wpływa na zwiększenie odporności wrodzonej poprzez wydzielanie peptydów antywirusowych. Może pozytywnie i ochronnie działać na infekcje górnych dróg oddechowych oraz zmniejszać stan zapalny w organizmie.

Cynk jest składnikiem mineralnym, wchodzącym w skład ponad 300 enzymów biorących udział w wielu procesach życiowych organizmu człowieka. W żywności znajdziemy go głównie w mięsie i podrobach, serach podpuszczkowych, jajach, produktach pełnoziarnistych oraz w kaszy gryczanej. Lepiej wchłaniany jest cynk pochodzący z produktów zwierzęcych. Niedobór cynku jest dość powszechny w krajach rozwijających się, natomiast w krajach uprzemysłowionych dotyczy głównie osób starszych.  

Cynk również oddziałuje na układ odpornościowy. Najprawdopodobniej hamuje namnażanie się wirusów. W przeprowadzonych badaniach wykazano, że suplementacja obniża ryzyko pojawienia się przeziębień i innych infekcji górnych dróg oddechowych. Może również skrócić czas trwania przeziębienia i dolegliwości z tym związanych aż o około 30%.

Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) potwierdził korzystny wpływ witaminy D3 i cynku na układ odpornościowy. Dzięki komplementarnemu i synergistycznemu działaniu wspierają odporność nabytą i wrodzoną oraz biorą udział w zwalczaniu infekcji górnych dróg oddechowych. Połączenie tych składników daje lepsze efekty zdrowotne. Aby uchronić się przed infekcjami układu oddechowego warto dbać o swoje zdrowie i stosować działania profilaktyczne wspierające odporność.    

• Jak zadbać o osłabiony organizm?
• Jak wzmocnić odporność na koronawirusa?

1. Ali N., Role of vitamin D in preventing of COVID-19 infection, progression and severity. Journal of Infection and Public Health 2020, 13(10): 1373-1380.
2. Jarosz M. i wsp., Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie. 2020, ISBN: 978-83-65870-28-5.
3. Rondanelli M. i wsp., Self-Care for Common Colds: The Pivotal Role of Vitamin D, Vitamin C, Zinc, and Echinacea in Three Main Immune Interactive Clusters (Physical Barriers, Innate and Adaptive Immunity) Involved during an Episode of Common Colds—Practical Advice on Dosages and on the Time to Take These Nutrients/Botanicals in order to Prevent or Treat Common Colds. Evidence-Based Complementary and Alternative Medicine 2018, Article ID 5813095, 36 pages [dostęp online: 17.05.2021].
4. Wessels I., Maywald M., Rink L., Zinc as a Gatekeeper of Immune Function. Nutrients 2017, 9(12): 1286.