Jak zrobić badania DNA na ojcostwo? Jaki jest koszt?

Jak zrobić badania DNA na ojcostwo prywatnie?

Prywatne badania DNA na ojcostwo są świadczone szeroko na rynku. Dzięki temu można je wykonać na terenie całej Polski w wielu punktach pobrań, a także wysyłkowo, co umożliwia na przeprowadzenie badania bez wychodzenia z domu. Natomiast wynik prywatnych badań DNA na ojcostwo jest otrzymywany już w ciągu około 7 dni.

W większości przypadku badania DNA na ojcostwo realizowane są w punktach pobrań. Można je wówczas zakupić przez Internet lub w samym punkcie - warto zwrócić uwagę na cenę, gdyż mogą być znaczne różnice. Do punktu powinni udać się dziecko i domniemany ojciec. Do pobrania materiału genetycznego od dziecka, które nie ukończyło osiemnastego roku zycia wymagana jest zgoda od matki bądź jej obecność podczas pobrania. Pracownik punktu pobrań dokonuje dokładnej rejestracji danych badanych osób, a następnie pobiera od nich wymazy z jamy ustnej. Personel w dalszej kolejności zajmuje się przesłaniem próbek do laboratorium.

Badania DNA na ojcostwo za pośrednictwem realizacji wysyłkowej zleca się zazwyczaj przez portal internetowy, gdzie dokonuje się płatności, a w krótkim czasie dostaje się specjalny zestaw zapakowany i opisany w dyskretny sposób. W zestawie znajduje się instrukcja do wykonania pobrań, a także wszelkie potrzebne przyrządy (np. wymazówki). W przypadku wysyłkowego badania DNA nie trzeba na próbkach zamieszczać danych osobowych ani przedstawiać jakiejkolwiek zgody. Pobrane próbki przekazuje się w ustalonym terminie kurierowi w celu dostarczenia ich do laboratorium. Wynik wysyłkowego badania DNA na ojcostwo ma formę anonimową i wskazuje, czy badane próbki są ze sobą zgodne czy też nie.

Jak pobrać próbki do badania DNA na ojcostwo?

W przypadku pobrań wykonywanych w punkcie nie trzeba się martwić o samą technikę wykonania, gdyż zajmuje się tym wyspecjalizowany personel. Aby samodzielne przygotowanie próbek było możliwe i dostarczyło wiarygodny wynik, należy wcześniej dokładnie przestudiować załączoną instrukcję.

Najczęstszym źródłem materiału genetycznego do badania DNA na ojcostwo są wymazy. Wykonuje się je poprzez pocieranie końcówką wymazówki wewnętrznej strony policzka. Wymazówka ściera komórki błony śluzowej, z których można wyizolować DNA. Do wymazu wymagane jest jednak pewne przygotowanie w postaci unikania zanieczyszczenia jamy ustnej przez dwie godziny przed pobraniem. Należy więc przez ten czas nie jeść, nie pić, nie palić, nie myć zębów, a także nie żuć gumy.

Niektóre punkty pobrań mogą wykonywać badania DNA na ojcostwo z próbek krwi - w tym przypadku pobranie może być zrealizowane jedynie w punkcie. W przeciwieństwie do wielu badań krwi w tym przypadku nie ma potrzeby bycia na czczo, gdyż samo pożywienie nie wpływa na możliwość izolacji DNA z krwi.

Realizowane wysyłkowo badania DNA na ojcostwo bardzo często opierają się na mikrośladach, które można łatwo uzyskać i bez konieczności angażowania w to nikogo. Mikrośladem nazywane są fragmenty zawierające DNA, które pochodzą z organizmu człowieka, a można je pobrać z przedmiotów. W ramach mikrośladów wykorzystuje się ślinę, cebulki włosów, fragmenty naskórka, plamy krwi, nasienie - można je pozyskać ze szczotki do włosów, szczoteczki do zębów, niedopałka papierosa, gumy do żucia, prezerwatywy, smoczka itp. Przedmiot, który zawiera mikroślady, powinien być używany jedynie przez jedną osobę, a w trakcie ich zabezpieczania należy wykonywać to przez rękawiczki lub woreczek foliowy.

W większości badania DNA na ojcostwo wykonuje się za życia dziecka i domniemanego ojca. Możliwe jest jednak ustalenie ojcostwa jeszcze w trakcie trwania ciąży, a także po śmierci ojca (co jednak może być dość skomplikowane). Natomiast śmierć dziecka prawnie wyklucza możliwość ustalania ojcostwa. W czasie ciąży od 10 tygodnia DNA dziecka można wyizolować z krwi matki, natomiast po 15 tygodniu możliwe jest jego pobranie bezpośrednio z płynu owodniowego w trakcie wykonywania amniopunkcji jednak tylko pod warunkiem występowania do niej wskazań. Po śmierci ojca próbki można pobrać w postaci mikrośladów, próbek ze zwłok lub poprzez zbadanie pokrewieństwa z krewnymi domniemanego ojca.

Jaki jest koszt badania DNA na ojcostwo?

Na rynku sprzedawane są badania DNA na ojcostwo w szerokim zakresie cenowym. Ich koszt różni się ze względu na miejsce realizacji, rodzaj próbek, ilość badanych osób, ilość określanych markerów, a także czy ma być to badanie, którego wynik będzie miał znaczenie dowodowe.

Badania DNA na ojcostwo realizowane w punkcie z wymazów są zasadniczo najtańsze, a ich koszt wynosi około 500 zł. Wysyłkowa wersja tego badania kosztuje nieznacznie więcej - około 580 zł. Koszt ustalenia ojcostwa z wymazów jest najniższy ze względu na znaczną łatwość w wyizolowaniu DNA z komórek błony śluzowej jamy ustnej. Dostępne są także badania DNA na ojcostwo z wykorzystaniem mikrośladów, z których izolacja DNA jest znacznie trudniejsza niż w przypadku wymazów, a materiału genetycznego jest zwykle bardzo mało. Wysyłkowe badanie z wymazu porównywanego z mikrośladem kosztuje około 670 zł. Natomiast koszt badania z dwóch mikrośladów wynosi już około 740 zł. Analiza genetyczna wszystkich tych badań DNA polega na porównaniu najszerszego zakresu markerów genetycznych, czyli dwudziestu czterech, co daje największą wiarygodność.

Kiedy można zrobić badania DNA na ojcostwo na zlecenie sądu?

Badania DNA na ojcostwo zlecane są przez sąd w sytuacjach, gdy ustalenie ojcostwa jest jedyną drogą na rozwiązanie danego konfliktu. Jest tak głównie w przypadku zaprzeczenia domniemaniu ojcostwa lub uznaniu ojcostwa, jeżeli jedna ze stron nie chce się na to zgodzić. Dodatkowo tego typu sprawy wiążą się z ustaleniem zakresu władzy rodzicielskiej, wybraniem nazwiska dla dziecka, zasądzeniem alimentów oraz zwróceniem przez ojca dziecka kosztów poniesionych przez matkę w czasie ciąży i porodu oraz jej własnym utrzymaniem przez 3 miesiące w czasie ciąży, porodu i połogu.

Wniosek o badania DNA na ojcostwo składa się w Sądzie Rejonowym do Wydziału Rodzinnego i może dokonać tego domniemany ojciec, matka i pełnoletnie dziecko bądź prokurator w ich imieniu. Terminy, w jakich każda ze stron może wnioskować, są ściśle określone w kodeksie rodzinnym i opiekuńczym - dla matki jest to 6 miesięcy od porodu, dla domniemanego ojca 6 miesięcy od otrzymania informacji o narodzinach dziecka, a dla dziecka jest to czas między 18 a 21 rokiem życia. Badanie DNA na ojcostwo może zostać zlecone w przypadku procesu o uznanie ojcostwa na zlecenie mężczyzny przez cały okres do uzyskania pełnoletności przez dziecko. W innych przypadkach należy wnioskować do prokuratora o wszczęcie postępowania, jednak dla potwierdzenia swoich podejrzeń warto wcześniej wykonać prywatne badanie DNA na ojcostwo.

Ustalenie ojcostwa na drodze sądowej polega na zapoznaniu się z faktami poprzez przesłuchanie stron oraz świadków, a w dalszej kolejności na zrobieniu badania DNA na ojcostwo, które różni się w pewnym stopniu od badań na zlecenie prywatne. W jego ramach pobiera się próbkę również od matki, wymazy pobiera wyznaczona przez biegłego sądowego osoba, obecnych jest dwóch świadków bezstronnych, sporządzany jest protokół z pobrania, a ekspertyza musi posiadać podpis biegłego sądowego z zakresu genetyki sądowej.

Na czym polega analiza laboratoryjna w badaniach DNA na ojcostwo?

Analiza laboratoryjna w przypadku badań DNA na ojcostwo polega na porównaniu materiału genetycznego pochodzącego od co najmniej dwóch osób - dziecka i domniemanego ojca, a w przypadku zlecenia sądowego również od matki dziecka.

Z różnego typu próbek (wymazów, krwi, mikrośladów) izoluje się DNA. Ze względu na otrzymywaną niewielką ilość materiału następnie się je powiela, do czego wykorzystuje się reakcję łańcuchową polimerazy, czyli technikę PCR. W następnej kolejności ustala się kolejność zasad w łańcuchach DNA i lokalizuje się 16, 22 lub 24 określone sekwencje. Dokonuje się tego przy pomocy sekwenatorów DNA. Te same sekwencje (markery genetyczne) wykrywa się w próbkach od obu osób, aby móc je porównać. Dla każdego markera przydziela się dwie liczby, a następnie porównuje się je między sobą. Ze względu na fakt, że dziecko posiada w 50% takie samo DNA jak biologiczny ojciec, z porównania powinno wynikać, że wszystkie markery u dziecka i mężczyzny posiadają po jednej takiej samej liczbie. W takim przypadku mówi się o 99,9999% potwierdzeniu ojcostwa. Zaprzeczenie ojcostwa jest natomiast możliwe, jeśli co najmniej cztery markery nie posiadały tej samej liczby.