Bakteryjne infekcje układu pokarmowego

Czym są bakteryjne infekcje układu pokarmowego?

Zakażenia bakteryjne to jedne z najczęstszych przyczyn zatruć pokarmowych. Wiele z nich jest czynnikiem zagrażającym zdrowiu, a nawet życiu człowieka. Infekcje bakteryjne dotykają ludności z całego świata, zarówno w krajach rozwiniętych, jak i rozwijających się. Polska jest jednym z krajów, w którym choroby zakaźne są wciąż poważnym problemem zdrowotnym. W porównaniu do krajów Europy Zachodniej zajmujemy wysokie miejsce w rankingu zapadalności na choroby zakaźne, zatrucia i infekcje pokarmowe.

Objawy infekcji bakteryjnych

Infekcje żołądkowo-jelitowe, u których podłoża leży zakażenie bakteryjne, zazwyczaj objawiają się dość gwałtownie. Bardzo często towarzyszą im intensywne i gwałtowne biegunki, wymioty i nudności, bóle i skurcze brzucha. Dodatkowo chorzy cierpią na brak apetytu, uczucie zmęczenia oraz ogólne złe samopoczucie.

Do najczęstszych winowajców tych objawów należą:

• E. coli - znana też jako pałeczka okrężnicy. To Gram ujemna bakteria o dwóch przeciwstawnych obliczach. Jest naturalnym mieszkańcem naszej flory jelitowej, a jej obecność jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania przewodu pokarmowego - odpowiada m.in. za wytwarzanie witaminy K, bierze udział w rozkładzie składników pokarmowych w jelitach. Prozdrowotne szczepy tej pałeczki są jednymi z pierwszych jakie zasiedlają nasz organizm, zaraz po urodzeniu. Jednakże w sytuacji kiedy dochodzi do dysbiozy jelitowej i następuje przerost szczepów patologicznych, może dojść do zakażeń. Szczepy patologiczne zdolne są do zasiedlania różnych tkanek powodując stan zapalny. Wiele z nich wytwarza także enterotoksyny odpowiedzialne za typowe objawów infekcji.
• Salmonella spp - infekcje spowodowane Salmonellą stanowią 75% wszystkich przypadków ostrych nieżytów żołądkowo-jelitowych. Najczęściej mamy do czynienia z zakażeniem poprzez spożycie produktów spożywczych, na których znajdują się te pałeczki, a są to w przeważającej mierze jaja, mięso zwłaszcza drobiowe i jego przetwory oraz produkty zawierające surowe jaja: lody, kremy, ciasta, majonezy i inne. Salmonelloza u ludzi objawia się ostrym zapaleniem jelit, biegunkami, wymiotami, ostrym bólem brzucha. Może prowadzić też do tzw. gorączki jelitowej (dur brzuszny) oraz bakteriemi czyli zakażenia krwi bakteriami.
• Shigella spp. - to Gram-ujemne pałeczki będące źródłem jednych z częstszych zakażeń układu trawiennego. Powodują tzw. czerwonkę bakteryjną, która objawia się gorączką, ostrym bólem brzucha oraz krwią w stolcu. Za infekcje zwykle odpowiadają szczepy S. flexneri i S. sonnei. Shigella atakuje zazwyczaj w przypadku braku higieny, cechuje się również wysokim stopniem zaraźliwości. Najłatwiej zarazić się tą pałeczką od chorych pacjentów, ale notuje się też przypadki infekcji spowodowanych kontaktem z zakażoną wodą lub pożywieniem.
• Yersinia enterocolitica - jest to jedna z bakterii Gram-ujemnych, powodujących chorobę zwaną jersiniozą - ostrą i przewlekłą chorobę zapalną. Y. enterocolitica można zarazić się zarówno od zwierząt (ssaków i ptaków) jak i z pożywieniem. Bakteria ta bytuje w glebie i wodzie, a więc źródłem zakażeń mogą być także zwierzęta zdrowe, które są nosicielami. Y. enterocolitica zwykle jest przyczyną zapalenia jelita cienkiego i grubego. Wytwarza enterotoksyny, które prowadzą do objawów zatrucia pokarmowego.
• Clostridium difficile - należy do pałeczek beztlenowych o silnie chorobotwórczych właściwościach. Bakterie te bardzo często namnażają się po zastosowaniu antybiotykoterapii. C. difficile wytwarza toksynę A i B, których obecność w jelitach prowadzi biegunki, w której wypróżnienia mogą występować aż do 30 razy w ciągu doby. W przypadku ostrego zakażenia dochodzi do rzekomobłoniastego zapalenia jelit.

Jakie badania wykonać jeśli podejrzewamy infekcję bakteryjną?

Jeśli obserwujesz u siebie wspomniane wcześniej objawy warto wykonać badania diagnostyczne, aby dobrać specjalistyczne leczenie. Poznanie winowajcy umożliwia wprowadzenie odpowiedniego antybiotyku, który skutecznie wyeliminuje problem, oraz probiotyku, który wesprze właściwe funkcjonowanie przewodu pokarmowego. Do badań, które warto wykonać należy Infekcje układu pokarmowego – panel 13 bakterii. Jest to badanie kału wykonywane przez laboratorium GenXOne, w którym analizowane są DNA 13 bakterii:

• Shigella spp.
• Campylobacter spp.,
• Yersinia enterocolitica,
• Vibrio spp.,
• Clostridium difficile toxin B,
• Aeromonas spp.
• Salmonella spp,
• hiperwirulentnych Clostridium difficile,
• Escherichia coli O157,
• enteroinwazyjnych Escherichia coli (EIEC),
• shigatoksycznych Escherichia coli STEC (stx1/2),
• enteropatogennych Escherichia coli EPEC (eaeA),
• enterotoksycznych Escherichia coli ETEC (It/st),
• enteroagregacyjnych Escherichia coli EAEC (aggR)

Badania realizowane są wysyłkowo. Otrzymasz więc drogą kurierską zestaw do pobrania próbki kału, a następnie pobierz próbkę według instrukcji załączonej do zestawu. Odpowiednio przygotowaną próbkę przekaż do laboratorium zgodnie z wytycznymi.

Możesz również wykonać test pod kątem infekcji układu pokarmowego, który kompleksowo bada obecność bakterii, wirusów i pasożytów.
 

Autor merytoryczny: Mgr Magdalena Wróblewska, Dietetyk

Aktualizacja: 2020-05-22