Zdrowegeny.pl Logo

Koszyk

Atak paniki - objawy, jak wygląda atak paniki i co robić?

Atak paniki - objawy, jak wygląda atak paniki i co robić?

3.7
Ocena klientów: 41 ocen

Z artykułu dowiesz się:

  • Jak wygląda atak paniki i jakie są jego objawy?
  • Przyczyny powstawania ataków paniki według różnych modeli
  • Rola psychoterapii poznawczo-behawioralnej, farmakoterapii i relaksacji w leczeniu zaburzeń lęku panicznego
  • Jak pomóc bliskiej osobie podczas ataku?

Data publikacji: 2022-05-04

Data aktualizacji: 2022-08-11

  • Kryteria DSM-IV określają, że rozpoznanie zaburzenia lęku panicznego, można postawić osobie, która doświadczyła ataku nagłej paniki oraz odczuwa lęk przed ponownym wystąpieniem napadu. Atak paniki to okres odczuwania bardzo silnego strachu, który powoduje występowanie objawów somatycznych i poznawczych.

Objawy ataku paniki:


  • Ból w klatce piersiowej,
  • przyspieszona akcja serca,
  • silny strach przed śmiercią,
  • suchość w jamie ustnej,
  • uczucie dławienia się,
  • zawroty głowy,
  • silny strach przed utraceniem kontroli,
  • nudności;
  • duszność w klatce piersiowej,
  • drżenie ciała lub mięśni,
  • drętwienie kończyn,
  • dreszcze,
  • bladość skóry,
  • uderzenia gorąca,
  • dyskomfort w jamie brzusznej i bóle brzucha,
  • biegunka.

Jak wygląda atak paniki?


Klasyczny atak paniki pojawia się niespodziewanie, bardzo szybko osiągając natężenie maksymalne, trwa najczęściej około 10 minut, choć może trwać również kilka godzin. Podczas ataku paniki osoba ma wrażenie, że zagraża jej niebezpieczeństwo i odczuwa silne pragnienie natychmiastowej ucieczki. Osoby, które doświadczyły ataku paniki, odczuwają później silną obawę przed kolejnym atakiem, co stanowi najczęstszą przyczynę udania się do specjalisty.

Kluczowym objawem jest paniczny strach przed śmiercią lub utratą kontroli nad sobą, co sprawia, że człowiek doświadczający paniki może mieć uczucie odrealnienia. Derealizacja (czyli poczucie utraty pełnego kontaktu ze światem i innymi ludźmi, bądź poczucie, że otaczający go świat i ludzie są sztuczne, nierzeczywiste) oraz depersonalizacja (czyli poczucie, że jego uczucia, myśli, działania czy emocje oddzielają się od niego, nie są jego częścią) sprawiają, że u osoby z atakiem paniki pojawia się poważny lęk przed tym, że "zwariuje i oszaleje".

Przyczyny powstawania ataków paniki

  • Model poznawczy lęku panicznego
W literaturze można spotkać kilka modeli tego jak tworzy się zaburzenie lęku panicznego. Jednym z nich jest model poznawczy lęku panicznego, zakładający, że ataki paniki powstają przez nieprawidłowe, katastroficzne interpretowanie doznań płynących z ciała takich jak zawroty głowy, przyspieszone bicie serca, nudności czy uczucie duszności. Według tego modelu osoba, która doświadcza przyspieszonej akcji serca, interpretuje ten objaw jako prowadzący do zawału, a różne bodźce z zewnątrz jak na przykład zatłoczony autobus, jako poczucie uwięzienia. Przerażenie wynikające z błędnej interpretacji somatycznych objawów i bodźców zewnętrznych, sprawia, że objawy te dodatkowo się nasilają, tworząc błędne koło reakcji lękowej.
  • Biologiczne przyczyny ataków paniki
Kolejnym wyjaśnieniem spotykanym w literaturze medycznej jest model biologiczny zakładający dysfunkcje ośrodkowego układu nerwowego, w obrębie neuroprzekaźników i neuromodulatorów takich jak układ serotoninergiczny, noradrenargiczny. Badania wykazały, że kofeina, blokując receptory adenozynowe przyczynia się do generowania reakcji lękowej, a struktury serotoninergiczne najprawdopodobniej odgrywają rolę w większej wrażliwości układu nerwowego na niedobór tlenu.
  • Teoria uczenia się
Według teorii uczenia się trzeba rozróżnić lęk, który jest stanem emocjonalnym przygotowującym człowieka do zdarzenia, które niesie zagrożenie, od paniki, która ma na celu uporanie się z aktualnym stanem zagrożenia. Podstawą tego założenia jest przekonanie, że atak paniki warunkuje lęk na sygnały dochodzące z zewnątrz i z wnętrza. Tak uwarunkowany lęk staje się prekursorem kolejnego ataku paniki. Czynnikami, przez które człowiek staje się bardziej podatny na zaburzenie, są nieprzewidywalne i będące poza kontrolą doświadczenia życiowe, które łączymy z występującymi w ciele doznaniami somatycznymi. 

Leczenie ataków paniki

  • Psychoterapia poznawczo-behawioralna
Podstawową metodą wykorzystywaną w leczenie ataków paniki jest psychoterapia, a szczególnie w nurcie poznawczo-behawioralnym, którego skuteczność została udowodniona badaniami. Proces terapeutyczny najczęściej trwa 10-15 sesji, rozpoczyna się od edukacji pacjenta o tym czym jest terapia poznawcza, na czym polega lęk i jaka jest rola pacjenta w leczeniu. Podczas sesji pacjent wraz z terapeutą analizuje ostatni atak paniki i szczegółowo go omawia oraz interpretuje, rolą terapeuty jest pokazanie pacjentowi jego własnej wersji błędnego koła reakcji lękowej.

Gdy pacjent pozna już swój własny model napadów paniki, terapeuta wprowadza techniki werbalne i eksperymentalne, które mają na celu przebudowanie błędnych schematów i katastroficznych modeli myślenia i zamiana ich na schematy bardziej konstruktywne. Pomocne dla pacjenta mogą być techniki wizualizacyjne, w których pacjent zamienia wizje o śmierci czy szaleństwie na bardziej realistyczne i mniej zagrażające obrazy.

Ćwiczenia w skupianiu się na konkretnych częściach ciała, pozwalają uświadomić sobie wpływ myśli na reakcje fizjologiczne organizmu. Terapeuta może również pomóc w podważaniu sądów i myśli pacjenta poprzez metodę, w której pacjent musi uzasadnić i udowodnić słuszność wybranych myśli, dzięki czemu sam odkrywa, że nie mają one racjonalnych dowodów. Skuteczność terapii w leczeniu napadów paniki potwierdzają liczne badania, a w badaniach porównawczych z pozostałymi metodami ma znaczną przewagę nie tylko w skuteczności, ale również w zapobieganiu nawrotom.

Jedno z badań wskazało, że psychoterapia pomogła nawet 80% pacjentów w porównaniu do 50% stosujących leki oraz 40% stosujących relaksacyjne techniki. Inne badanie wykazało, że nawrotu choroby doświadczyło zaledwie 5% stosujących poznawczo-behawioralną terapię, przy 40% nawrotów wśród osób stosujących imipraminę (lek przeciwlękowy).
  • Farmakoterapia ataków paniki 
W cięższych przypadkach stosowane jest także leczenie farmakologiczne — część antydepresantów z grupy SSRI wykazuje skuteczność wobec zaburzeń lękowych o mniejszym nasileniu — wenlafaksyna, escitalopram.

Podstawową grupą leków stosowanych w leczeniu zaburzeń lękowych w tym ataków paniki są benzodiazepiny — powinny być one jednak używane w szczególnych przypadkach, gdy zdolność pacjenta do codziennych czynności została poważnie zaburzona, najlepiej przez 3-4 tygodnie (maksymalnie do 8 tygodni, ze stopniowym zmniejszaniem dawki) - są to bowiem leki o silnym potencjale uzależniającym. Krótkotrwałe stosowanie pozwala złagodzić objawy i dać możliwość na podjęcie pracy nad błędnymi schematami, oraz wyposażenie pacjenta w techniki radzenia sobie z atakami i łagodzenia objawów.

Co robić gdy bliska osoba ma atak paniki i jak pomóc się uspokoić?


Przede wszystkim warto zachować spokój i opanowanie oraz być obok, co daje poczucie bezpieczeństwa osobie z atakiem paniki. Nie używajmy komunikatów, które szkodzą choremu i odbierają prawo do własnych odczuć – myślenie w ataku paniki zostaje bowiem zawężone, a objawy somatyczne chory odczuwa jako silne i wyraźne, nie uspokoi go zatem komentarz „Weź się w garść”, „Nic Ci nie jest”. Możemy również wraz z osobą w ataku paniki spróbować zastosowania technik relaksacyjnych, jak np. świadomego oddychania, wizualizacji przyjemnych rzeczy, skanowania własnego ciała oraz aktywnego słuchania, podczas którego często udaje się ustalić, że atak paniki wynika z trudnego doświadczenia czy wystąpienia stresora.


Bibliografia:

  1. Wojtas A., Jakuszkowiak-Wojten K. (2010). Terapia lęku panicznego w ujęciu poznawczo-behawioralnym. Psychiatria. Vol. 7, Nr 6, s. 227-233.
  2. Murawiec S. (2014). Leczenie ostrego lęku - opis trzech przypadków zastosowania tabletek podjęzykowych alprazolamu do opanowania nasilonych dolegliwości lękowych. Vol. 11, Nr 3, s. 177-182.
  3. Adamczyk M. (2015). Skuteczność psychoterapii i farmakoterapii w leczeniu zaburzeń depresyjnych i lękowych z perspektywy neurobiologicznej. Vol. 116, Nr 01-03, s. 48-53.
  4. Grzechnik K., Pękacz A. (2008). Tendencyjność uwagi w przetwarzaniu treści zagrażających u pacjentów z napadami paniki. Psychiatria. Vol. 5, Nr 2, s. 58-64.

To badanie będzie pomocne:

StressPrint badanie 8 neuroprzekaźników i hormonów stresu

Cena online:

2219.00 
Technologia badania:Test ELISA

Czas oczekiwania na wynik:do 15 dni roboczych od zarejestrowania próbki w laboratorium

Ważność kodu:
12 miesięcy, do wykorzystania w całej Polsce
Opinie klientów - Zdrowegeny.pl

© 2024 Zdrowegeny.pl

powered by greenlogic