Tężec — czym jest? Po jakim czasie występują pierwsze objawy?
Z artykułu dowiesz się:
- Tężec - czym jest ?
- Tężec - droga zakażenia
- Jak rozpoznać pierwsze objawy?
- Jak wygląda profilaktyka zakażeń?
Sprawdź też
Data publikacji: 2024-07-09
Data aktualizacji: 2024-07-09
Tężec — co to?
Jest to choroba zakaźna spowodowana Gram-dodatnią, beztlenową laseczką tężca z gatunku Clostridium tetani.
Występuje:
- w przewodzie pokarmowym zwierząt i ludzi;
- glebie;
- kurzu;
- błocie.
Wyróżniamy tężec uogólniony, tężec miejscowy ograniczony do wybranej grupy mięśni, oraz tężec mózgowy charakteryzuje się porażeniem nerwów w okolicy głowy.
Jak dochodzi do zakażenia?
Do zakażenia tą bakterią dochodzi poprzez zanieczyszczenie rany powstałej w wyniku np. skaleczenia, ukłucia lub cięcia.
Miejscem zakażenia najczęściej są:
- otarcia;
- drobne zranienia podudzi oraz placów rąk i stóp;
- owrzodzenia, np. nowotworowe na powierzchni skóry klatki piersiowej;
- rany w przebiegu stopy cukrzycowej.
Zarodniki po wniknięciu do rany produkują egzotoksyny: tetanolizynę i tetanospazminę.
Rozwojowi zarodników sprzyjają szczególnie rany głębokie i kłute, z obecnością ciała obcego.
Rozwojowi zarodników sprzyjają szczególnie rany głębokie i kłute, z obecnością ciała obcego.
Tężec — objawy
Pierwsze objawy to:
- Skurcze mięśni;
- szczękościsk, spowodowany skurczem mięśni twarzy;
- skurcz mięśni mimicznych twarzy wywołuje charakterystyczny grymas, tzw. uśmiech sardoniczny;
- skurcz mięśni grzbietu może powodować powstanie charakterystycznego łukowatego wygięcia ciała;
- skurcze mięśni krtani i oddechowych, które mogą doprowadzić do zagrażającej życiu ostrej niewydolności oddechowej.
Wzależności od rodzaju mogą wystąpić również:
- Bóle głowy;
- bóle okolicy rany;
- zwiększone wydzielanie potu;
- napięcie mięśniowe;
- zaczerwienienie twarzy;
- bezsenność;
- uczucie mrowienia;
- drżenie i zmiana temperatury skóry w obrębie zranienia.
Kto jest najbardziej narożny na zakażenie?
Ludzie w podeszłym wieku, pacjenci z oparzeniami, ranami chirurgicznymi, osoby zażywające narkotyki.
Tężec — leczenie
Pacjenta, u którego zachodzi podejrzenie zakażenia tężcem, należy jak najszybciej przewieść do szpitala, gdzie zostanie podana pacjentowi antytoksyna zdolna do neutralizowania toksyn tężcowych, zostanie chirurgicznie oczyszczona rana, oraz podane zostaną antybiotyki.
Tężec — profilaktyka i szczepienie
Podstawą zapobiegania chorobie jest odpowiednia profilaktyka przeciwtężcowa.
Najskuteczniejszą metodą, która może nas ochronić przed zakażeniem, jest szczepienie.
Również przebyta choroba nie daje nam gwarancji, że nie zarazimy się ponownie, dlatego warto korzystać ze szczepień.
Najskuteczniejszą metodą, która może nas ochronić przed zakażeniem, jest szczepienie.
Również przebyta choroba nie daje nam gwarancji, że nie zarazimy się ponownie, dlatego warto korzystać ze szczepień.
- Szczepionkę przeciwtężcową podaje się najczęściej osobom dorosłym w celu profilaktyki tężca w przypadku zranień zanieczyszczonych ziemią lub ran głębokich, spowodowanych np. zardzewiałym narzędziem;
- dzieciom w ramach obowiązkowego szczepienia;
- przyjęcie szczepienia zaleca się także kobietom w ciąży, które wcześniej nie były szczepione.
Na podstawowe szczepienie przeciwtężcowe składają się trzy dawki szczepionki:
- Po podaniu tylko jednej dawki stężenie przeciwciał we krwi jest niskie i zanikają one w ciągu 30–90 dni;
- druga dawka stymuluje produkcję trwalszych przeciwciał klasy IgG, podaje się ją po 4–6 tygodniach od pierwszego szczepienia;
- po przyjęciu trzeciej dawki szczepionki, przyjmowanej po upływie 6–12 miesięcy od drugiej dawki, uzyskuje się pełną odporność immunologiczną, która utrzymuje się od 5 do 10 lat.
W celu uniknięcia zachorowania na tężec w wieku dorosłym należy powtarzać podawanie dawek szczepionki przynajmniej w odstępie dziesięciu lat od ostatniej szczepionki.
Bibliorafia:
1. Czepiel J., Biesiada G., Lisak-Gurba K., Grawecka A., Dikolenko A., Jędrychowski M., Garlicki A. (2012). Zachorowania na tężec w regionie Polski Południowej w latach 2000–2010. Gerontol. Pol. Via medica. Vol. 20, Nr 3, s. 91–94.
2. Kłapeć T., Storczyńska M. (2010). TĘŻEC – CHOROBA WCIĄŻ AKTUALNA W POLSCE. Medycyna ogólna. Vol. 16, Nr (XLV), 3, s. 341 - 346.
2. Kłapeć T., Storczyńska M. (2010). TĘŻEC – CHOROBA WCIĄŻ AKTUALNA W POLSCE. Medycyna ogólna. Vol. 16, Nr (XLV), 3, s. 341 - 346.
Autor merytoryczny: Karolina Pasterz, specjalista portalu Zdrowegeny.pl
To badanie będzie pomocne:
Kompleksowe badania stanu zdrowia - 23 badania krwi
Cena w placówce
799.00 zł
Cena online:
764.00 zł
Technologia badania:Metoda ilościowa
Czas oczekiwania na wynik:do 5 dni roboczych
Ważność kodu:
12 miesięcy, do wykorzystania w całej Polsce
12 miesięcy, do wykorzystania w całej Polsce
