Jaskra wrodzona — co to jest? Objawy, diagnostyka, metody leczenia

 Jako jaskrę pierwotnie wrodzoną definiuje się postać jaskry, która rozwija się w okresie od urodzenia do 2.-4. roku życia. Postać noworodkowa objawia się po urodzeniu i dotyczy 25% przypadków. Jaskrę pierwotną wrodzoną o późnym początku rozpoznaje się po 4. roku życia i rokuje ona lepiej niż typ wczesny. Jaskra pierwotnie wrodzona jest uwarunkowana genetycznie, z przewagą mutacji sporadycznych, dziedziczenie rodzinne jest szacowane na 10-40% przypadków. Zwykle dotyczy obu oczu (70%), nieco częściej u chłopców (65%). Przyczyną choroby są wrodzone anomalie w budowie kąta przesączania, co powoduje zwiększenie oporu odpływu i znaczny wzrost ciśnienia wewnątrzgałkowego. Aczkolwiek częstość występowania nie jest duża, stanowi ona poważny problem medyczny i społeczny, ponieważ częstość ślepoty z tego powodu ocenia się na 2,5-10%.

Jaskra wrodzona — diagnostyka

• pomiar ciśnienia wewnątrzgałkowego i średnicy rogówki;
• badanie kąta przesączania i dna oka (ocena tarczy n.II).

Jaskra wrodzona — leczenie

Najczęściej stosowaną metodą operacyjną pierwszego rzutu w leczeniu jaskry wrodzonej jest:

• trabekulotomia - pozwala ona na obniżenie ciśnienia śródgałkowego u ok. 90% operowanych przy pomocy jednego zabiegu;
• goniotomia ma podobną skuteczność jak trabekulotomia, ale czasami wymaga ona powtórzenia operacji i z tego powodu jest rzadziej wybierana przez okulistów. Trabekulektomia zazwyczaj wykonywana jest u dzieci starszych niż 3 rok życia oraz jako operacja drugiego rzutu u tych chorych, u których goniotomia lub trabekulotomia nie spowodowały obniżenia ciśnienia śródgałkowego. Jeżeli zabiegi te nie powodują obiżenia ciśnienia najczęściej rozważa się wykonanie
• trabekulektomii z mitomycyną C (MMC). Zabiegi cyklodestrukcyjne i wszczepy systemów filtracyjnych stosowane są u dzieci, u których inne metody operacyjne nie były skuteczne lub ich wykonanie wiąże się z możliwością występowania powikłań.
• leczenie farmakologiczne opiera się na stosowaniu kropli do oczu, które pomagają leczyć jaskrę wrodzoną. Dostępne na rynku krople do oczu pomagają zmniejszać wytwarzany płyn śródgałkowy i jednocześnie ułatwiają odpływ płynów do komory głównej oka. Tego rodzaju środki stosuje się u dzieci, u których w danej chwili niemożliwe jest wykonanie zabiegu operacyjnego.

Bibliografia:

1. Mulak M. (2018). Jaskra-podstawowe wiadomości w praktyce lekarza rodzinnego. Wrocławskie Wydawnictwo Naukowe Atla. Vol. 2, s. 123-140.
2. Tronina A., Bogacz M., Filipek E. (2022). Okulistyka. Vol. 1, s.45. Jednostronna jaskra wrodzona z wolooczem u dwóch sióstr – opis przypadków z długoterminową obserwacją.