Bąblowica — czym jest? Jak rozpoznać i skutecznie leczyć chorobę pasożytniczą?
Z artykułu dowiesz się:
- Czym jest bąblowica i jakie są jej objawy?
- jak wygląda diagnostyka?
- jakie są skuteczne metody leczenia bąblowicy?
Sprawdź też
Data publikacji: 2024-08-20
Data aktualizacji: 2024-08-20
Bąblowica — czym jest?
Bąblowica jest to zakaźna choroba pasożytnicza wywołana przez tasiemce z rodzaju Echinococcus granulosus. Tasiemiec ten występuje na całym świecie. Jest to choroba, która występuje głównie u zwierząt takich jak:
- Owce;
- kozy;
- bydło;
- świnie;
- konie;
- psy.
Pasożyty bytują również w środowisku leśnym wśród zwierząt takich jak: - Dziki;
- łosie;
- jelenie;
- wilki.
Bąblowica jest częstą chorobą pasożytniczą zwierząt, w rzadszych przypadkach jest wykrywana u ludzi. Do zamknięcia cyklu rozwojowego tasiemiec bąblowcowy potrzebuje żywiciela ostatecznego (najczęściej jest nim mięsożerny ssak) oraz żywiciela pośredniego (roślino- lub wszystkożerny ssak, człowiek jest żywicielem przypadkowym).
Jak można zarazić się bąblowicą?
Zarażenie bąblowicą następuje poprzez spożycie jaj tasiemca z rodzaju Echinococcus. Jaja mogą znajdować się np. na skażonej żywności, w wodzie lub na sierści zwierząt. Aby uniknąć zakażenia, należy:
- Myć ręce po kontakcie ze zwierzętami;
- zawsze dokładnie myć warzywa i owoce;
- unikać picia wody z niesprawdzonych źródeł.
W Polsce występują zarażenia wywołane przez bąblowca jednokomorowego (Echinococcus granulosus) oraz bąblowca wielokomorowego (Echinococcus multilocularis). Torbiele bąblowcowe, które są konsekwencją zarażenia, najczęściej lokalizują się w wątrobie, płucach oraz mózgu.
Czym objawia się bąblowica?
Zagnieżdżenie się larw przebiega bezobjawowo, a pasożyt może się rozmnażać przez wiele lat. Może minąć wiele czasu, zanim zmiany chorobowe staną się zauważalne w badaniach obrazowych. W wątrobie tempo wzrostu jest zmienne i wynosi od 1 mm do 5 mm średnicy rocznie. W obrębie mózgu lub w narządzie wzroku bąblowica może powodować objawy już na wczesnym etapie, dlatego też lokalizacje te są najczęściej rozpoznawane w grupie najmłodszych pacjentów. Symptomy, jeśli już wystąpią, bywają niespecyficzne. Pacjenci zgłaszają najczęściej dolegliwości:
- Bólowe;
- uczucie rozpierania okolicy nadbrzusza;
- wzdęcia;
- czasem nudności.
Bąblowica jeśli występuje w wątrobie, może powodować: - niewydolność wątroby;
- nadciśnienie wrotne;
- zapalenie dróg żółciowych;
- żółtaczkę mechaniczną.
Bąblowica — diagnostyka
O rozpoznaniu bąblowicy decydują badania takie jak:
- Badanie kału wykonywane przy pomocy bardzo czułej techniki molekularnej: Real-Time PCR. Umożliwia ona identyfikację materiału genetycznego badanych pasożytów.
Duże znaczenie mają również techniki obrazowe:
- Rtg;
- usg;
- tomografia komputerowa;
- rezonans magnetyczny;
- badania serologiczne;
- rozpoznanie ustala się również na podstawie stwierdzenia obecności haków i/lub protoskoleksów w płynie torbieli oraz na podstawie badania histopatologicznego materiału biopsyjnego, pooperacyjnego.
Bąblowica — leczenie
Leczenie bąblowicy polega głównie na:
- chirurgicznym usunięciu torbieli z otaczającymi tkankami;
- metodzie Pair, która polega na aspiracji płynu z torbieli przez skórę, oraz wstrzyknięciu substancji powodującej zniszczenie larw. Metoda ta stosowana jest w miejscach trudno dostępnych do operowania;
- przeciwpasożytniczym leczeniu farmakologicznym z zastosowaniem albendazolu lub mebendazolu;
- w skrajnych przypadkach stosowany jest przeszczep wątroby.
Bibliografia:
1. Stefaniak M., Derda M. (2023). Bąblowica jednojamowa (echinokokoza) – epidemiologia, zwalczanie i profilaktyka zarażenia. Review of Medical Practice. Vol. 29, Nr 2, s. 46 - 49.
2.Gawor J. (2016). Bąblowica jednojamowa u ludzi i zwierząt – aktualna sytuacja epidemiologiczna w Polsce. Med. Weter. Vol. 72, Nr 11, s. 666-670.
2.Gawor J. (2016). Bąblowica jednojamowa u ludzi i zwierząt – aktualna sytuacja epidemiologiczna w Polsce. Med. Weter. Vol. 72, Nr 11, s. 666-670.
4. Semeniuk‑Wojtaś A., Przekora J., Jagielak A. (2017) Bąblowica wielojamowa wątroby – trudności diagnostyczne. Wojskowy Instytut Medyczny. Vol. 95, Nr 3, s.287–291 Lek. Wojsk., 2017; 95 (3): 287–291.
4. Respondek A., Baryła M., Popławska-Ferenc A., Kosieradzki M., Dybicz M., Gołębiowski M., Małkowski. P. (2024). Bąblowica wątroby – punkt widzenia chirurga. HEPATOLOGIA. Vol. 24, s. 50–57.
5. Hołody-Zaręba J., Zaręba H., Kędra B. (2012). Bąblowica – endemiczna choroba pasożytnicza. Przegląd Gastroenterologiczny. Vol. 7, Nr 1, s. 7-12.
4. Respondek A., Baryła M., Popławska-Ferenc A., Kosieradzki M., Dybicz M., Gołębiowski M., Małkowski. P. (2024). Bąblowica wątroby – punkt widzenia chirurga. HEPATOLOGIA. Vol. 24, s. 50–57.
5. Hołody-Zaręba J., Zaręba H., Kędra B. (2012). Bąblowica – endemiczna choroba pasożytnicza. Przegląd Gastroenterologiczny. Vol. 7, Nr 1, s. 7-12.
Autor merytoryczny: Karolina Pasterz, specjalista portalu Zdrowegeny.pl
To badanie będzie pomocne:
Pakiet badań na pasożyty – pełny panel, realizacja wysyłkowa
Cena online:
1489.00 zł
Technologia badania:Real-time PCR
Czas oczekiwania na wynik:do 7 dni roboczych od dostarczenia próbki do laboratorium
Ważność kodu:
12 miesięcy, do wykorzystania w całej Polsce
12 miesięcy, do wykorzystania w całej Polsce
