Alergia na jad owadów - objawy, diagnostyka i zapobieganie
Data publikacji: 2021-03-24
Data aktualizacji: 2021-03-24
Alergia na jad owadów - objawy i diagnostyka
Alergia na jad owadów to reakcja organizmu po
użądleniu najczęściej owadów błonkoskrzydłych np. pszczoły, osy, szerszenia,
potencjalnie zagrażająca życiu. Ukąszenia owadów błonkoskrzydłych są u
dorosłych, jedną z najczęstszych przyczyn anafilaksji w Europie. Odpowiadają za
około 20% zgonów z powodu wstrząsu anafilaktycznego na świecie. Osa jest w
stanie użądlić wielokrotnie, natomiast pszczoła po użądleniu i wyciągnięciu
żądła ginie.
Alergii na jad owadów
sprzyjać mogą użądlenia przez owady w przeszłości, czynniki środowiskowe
(letnia pora roku, miejsca z dużą ilością owadów) oraz występujące inne
alergie.
Objawy
Alergia jest nadmierną reakcją organizmu przy
kontakcie z antygenem. Układ immunologiczny wytwarza przeciwciała IgE swoiste
dla danego alergenu. Klasyfikacja
wg Mullera wyróżnia 4 stopnie przebiegu alergii na jad owadów.
Objawy alergii na jad owadów mogą być
łagodnymi lub ciężkimi ogólnoustrojowymi reakcjami organizmu:
● skórne symptomy ( pokrzywka, zaczerwienienie i obrzęk naczynioruchowy);
● symptomy oddechowe (kaszel, duszności);
● objawy ze strony przewodu
pokarmowego (nudności, bóle brzucha, biegunka);
● utrata przytomności;
● osłabienie;
● zawroty głowy;
● wstrząs anafilaktyczny - u osób
dorosłych ryzyko wystąpienia anafilaksji po użądleniu jest wyższe niż u dzieci. Anafilaksja jest jedną z najpoważniejszych konsekwencji reakcji alergicznych,
może prowadzić do zgonu. Jeśli dojdzie do użądlenia alergika w
okolicach szyi i jamy ustnej istnieje ryzyko obrzęku gardła lub krtani, a w
konsekwencji zgonu.
Reakcja alergiczna może się pojawić nie tylko
poprzez użądlenie, ale także mogą ją powodować odchody i części owadów unoszące
się w kurzu i powietrzu.
Czynniki ryzyka ciężkiej reakcji alergicznej
- przebyta reakcja alergiczna po użądleniu w przeszłości,
- współistniejące choroby układu krążenia lub oddechowego,
- wiek >40 r.ż.,
- krótki okres czasu pomiędzy użądleniami,
- brak pokrzywki lub obrzęku naczynioruchowego po użądleniu,
- wysiłek fizyczny przed użądleniem,
- stosowanie beta-blokerów i inhibitorów enzymu konwertującego angiotensynę (ACEI),
- mastocytoza.
Jak wykryć alergię na jad owadów?
Jeśli występują symptomy reakcji alergicznej,
ważna jest identyfikacja alergenów. Zazwyczaj diagnostyka alergii na jad owadów
składa się z wywiadu z pacjentem, testów skórnych i badań laboratoryjnych. W
przypadku wysokiego ryzyka reakcji anafilaktycznych po kontakcie z jadem owadów
testy z krwi mogą być lepszą i bezpieczniejszą metodą diagnostyczną w porównaniu
z testami skórnymi, które polegają na nanoszeniu wyciągów z jadów owadów na
nakłucia skóry osoby badanej i jeśli występuje alergia, pojawia się
zaczerwienienie skóry i rumień.
Testy alergiczny Polycheck pozwala na wykrycie
alergii na jad owadów poprzez oznaczenie poziomu przeciwciał IgE specyficznych
dla jadu pszczoły (i1), osy (i3), komara (i71), meszki oraz szerszenia
europejskiego (i75), a także przeciwciał dla markera CCD (struktur
zawierających węglowodany).
Badanie można zakupić na naszej stronie
internetowej. Polega na pobraniu próbki krwi żylnej w punkcie pobrań. Wynik
badania dostępny jest na stronie laboratorium lub w punkcie pobrań w ciągu 15
dni roboczych.
Leczenie i zapobieganie
Leczenie dzieli się na objawowe i przyczynowe.
Immunoterapia (odczulanie) wpływa na zmniejszanie ciężkich ogólnoustrojowych
reakcji organizmu na użądlenia i poprawia jakość życia. Efektywnym sposobem na
zapobieganie reakcjom alergicznym może być długoterminowa immunoterapia jadem
(VIT). Jednak obecnie nie jest to popularna metoda. Osoby mające alergię na jad owadów powinny nosić
przy sobie środki wspomagające organizmy po użądleniu np. lek antyhistaminowy,
glikokortykosteroidy i strzykawkę z adrenaliną.
Aby
zapobiegać użądleniom, osoby z alergią na jad owadów powinny przestrzegać kilku
zasad:
w
lecie chronić się przed owadami, unikać chodzenia boso po trawie, wybierać
naturalne i stonowane kolory ubrań, zachowywać ostrożność przy spożywaniu
posiłków na powietrzu. Owoce, lody, zapach potu czy perfum przyciągają owady.
Można stosować preparaty na skórę i ubrania odstraszające owady.
Podobne tematy:
Bibliografia:
- Cichocka-Jarosz E., Anafilaksja na jad owadów. Alergia Astma Immunologia 2014; 19(1): 10-15.
- Dhami S. i wsp., Allergen immunotherapy for insect venom allergy: a systematic review and meta‐analysis. Allergy 2017; 72(3): 342-365.
- Perez-Riverol A., Palma M.S., Jakob T., Current challenges in molecular diagnostics of insect venom allergy. Allergo Journal International 2020; 29: 79–9.
Autor merytoryczny: Mgr Monika Ostasz
To badanie będzie pomocne:
Test alergiczny Polycheck - panel jady owadów (6 parametrów)
Cena w placówce
139.00 zł
Cena online:
127.00 zł