Udar cieplny — co to? Przyczyny, objawy, leczenie, czas trwania?
Z artykułu dowiesz się:
- Udar cieplny — czym jest i jak go rozpoznać?
- Udar cieplny — objawy?
- Jak możemy chronić się przed wystąpieniem udaru cieplnego?
- Udar cieplny — kto jest najbardziej narażony?
- Ile trwa i jak wygląda leczenie udaru cieplnego?
Sprawdź też
Data publikacji: 2024-07-23
Data aktualizacji: 2024-07-23
Udar cieplny — co to?
Udarem cieplnym określa się stan, gdy głęboka ciepłota ciała przekracza 40˚C, doszło do ekspozycji na wysoką temperaturę (niekiedy w połączeniu z wysiłkiem fizycznym) i występują zaburzenia funkcji układu nerwowego. Jest to stan, który może stanowić zagrożenie życia.
Udar cieplny — przyczyny
Głównymi przyczynami udaru cieplnego mogą być:
- Bardzo wysoka temperatura połączona z wysoką wilgotnością powietrza, co utrudnia ciału ochłodzenie się przez pot;
- intensywny wysiłek fizyczny również w gorącym i wilgotnym pomieszczeniu;
- odwodnienie, brak odpowiedniej ilości wypitych płynów;
- niektóre choroby takie jak: cukrzyca, choroby układu krążenia, czy choroby tarczycy mogą sprzyjać wystąpieniu udaru cieplnego;
- alkohol oraz narkotyki;
- brak aklimatyzacji do warunków otoczenia;
- brak przygotowania kondycyjnego do długotrwałego wysiłku fizycznego.
Udar cieplny — objawy
- wysoka temperatura ciała wynosząca 40 stopni lub wyższa
brak sił; - zawroty głowy;
- szybkie, ale słabo wyczuwalne tętno;
- ataksja;
- splątanie;
- drgawki;
- nudności lub wymioty;
- zaczerwienienie skóry;
- obrzęk kończyn;
- ból głowy;
- biegunka;
- szybki i płytki oddech;
- skurcze mięśni;
- dezorientacja;
- majaczenie;
- może również wystąpić utrata przytomności.
Udar cieplny — leczenie
- pacjenta należy ewakuować z miejsca, w którym doszło do rozwoju udaru cieplnego, aby zapobiec postępującej kumulacji energii cieplnej i zwiększaniu się głębokiej ciepłoty ciała;
- ochładzanie chorego do czasu, aż głęboka ciepłota ciała spadnie poniżej 39˚C;
- nawodnienie za pomocą płynów dożylnych;
- podanie leków wazopresyjnych, jeśli wstrząs utrzymuje się po nawodnieniu;
- monitorowanie w kierunku niedokrwistości i małopłytkowości;
- leczenie zaburzeń krzepnięcia, jeśli doszło do klinicznie jawnego krwawienia;
- leczenie drgawek;
- monitorowanie chorego pod kątem obrzęku mózgu;
- w przypadku niewydolności oddechowej zastosowanie wentylacji mechanicznej.
Udar cieplny — czynniki zwiększające ryzyko oraz osoby najbardziej narażone na wystąpienie
- dzieci i osoby starsze mogą być bardziej narażone na udar cieplny ze względu na zmniejszoną efektywność ich układu termoregulacyjnego;
- mundurowi;
- pracownicy fizyczni;
- piłkarze;
- biegacze długodystansowi;
- osoby zażywające alkohol i narkotyki;
- dzieci poniżej 4 roku życia z biegunką lub wrodzonym uszkodzeniem ośrodkowego układu nerwowego;
Czynnikami zwiększającymi ryzyko są:
- otyłość;
- uwarunkowania genetyczne takie jak: wrodzony brak gruczołów potowych i hipertermii złośliwej;
- twardzina układowa;
- nadczynność tarczycy;
- guz chromochłonny nadnerczy;
- cukrzyca;
- odwodnienie.
Udar cieplny — jak zapobiec?
W celu skutecznej ochrony przed udarem cieplnym należy zastosować kilka ważnych zasad:
- Warto zadbać o regularne nawodnienie organizmu w celu uzupełnienia utraconych płynów w wyniku pocenia;
- osoby, które ćwiczą intensywnie, powinny zadbać również o picie płynów z dodatkiem elektrolitów sodu i potasu (ponieważ wraz z utraconym potem tracimy sód);
- należy się stopniowo aklimatyzować z otoczeniem wilgotnym i gorącym;
- dla osób uprawiających sport zalecany luźny strój zawierający jasne kolory co pozwoli na ograniczenie pochłaniania promieni słonecznych. Strój powinien być przewiewny, aby w łatwy sposób umożliwiał odparowywanie potu;
- warto jest wprowadzić przerwy w ćwiczeniach fizycznych na odpoczynek, oraz monitorować pod kątem wczesnych objawów przegrzania cieplnego.
Udar cieplny — czas trwania?
Czas trwania udaru cieplnego może przebiegać różnie w zależności od szybkości udzielenia pomocy medycznej. Jeśli pomoc zostanie udzielona szybko, schładzanie ciała może zająć od kilku do kilkunastu minut. Po udarze cieplnym pacjent może wymagać hospitalizacji w celu monitorowania czy któryś z narządów został uszkodzony. Okres rekonwalescencji może trwać od kilku dni do kilku tygodniu w zależności od powstałych uszkodzeń. Szybka i skuteczna pomoc medyczna są ważne dla zminimalizowania skutków udaru.
Bibliografia:
1. Pawełczyk T., Jastrzębski K., Pawełczyk A., Klimek A., Rabe-Jabłońska J. (2011). Udar cieplny zilustrowany przypadkiem 39-letniego mężczyzny – uczestnika biegu maratońskiego. Aktualn Neurol. Vol. 11 Nr 4, s.274-279.
2. David S Jardine, MD. (2009). Choroba z przegrzania i udar cieplny. Vol. 13 Nr 1, s. 44- 52.
Autor merytoryczny: Karolina Pasterz, specjalista portalu Zdrowegeny.pl
2. David S Jardine, MD. (2009). Choroba z przegrzania i udar cieplny. Vol. 13 Nr 1, s. 44- 52.
Autor merytoryczny: Karolina Pasterz, specjalista portalu Zdrowegeny.pl
To badanie będzie pomocne:
KardioDNA - ryzyko udaru mózgu, zawału serca i miażdżycy
Cena w placówce
4600.00 zł
Cena online:
4395.00 zł
Technologia badania:Sekwencjonowanie Nowej Generacji
Czas oczekiwania na wynik:3-6 miesięcy
