--1.webp&w=3840&q=75)
Przewlekłe infekcje wirusowe (EBV, CMV) – objawy, diagnostyka i leczenie
Z artykułu dowiesz się:
- Czym jest wirus cytomegalii?
- Jak dochodzi do zakażenia wirusem cytomegalii?
- Objawy zakażenia wirusem cytomegalii
- Powikłania po cytomegalii
- Czym jest wirus EBV?
- Jak dochodzi do zakażenia wirusem EBV?
- Objawy zakażenia wirusem EBV
- Powikłania po EBV
- Jak zapobiegać zakażeniu cytomegalowirusem (CMV) oraz wirusem (EBV) ?
- Infekcja wirusowa u dziecka
- Diagnostyka infekcji wirusowych
- Infekcja wirusowa a bakteryjna – jak je odróżnić?
- Leczenie przewlekłych infekcji wirusowych
- Monitorowanie stanu zdrowia
sprawdź też:
Data publikacji: 2025-02-14
Data aktualizacji: 2025-02-14
Infekcje wirusowe mogą przebiegać łagodnie i mogą ustąpić samoistnie po kilku dniach, ale mogą mieć również poważniejszy przebieg i trwać bardzo długo. Niektóre z nich skutkują poważnymi powikłaniami. Do wirusów odpowiedzialnych za przewlekłe infekcje należą m.in. wirus Epsteina-Barr (EBV) i cytomegalowirus (CMV). W tym artykule opiszę, w jaki sposób rozpoznać, że mamy do czynienia z infekcją wirusową. Jakie należy wykonać badania diagnostyczne i jakie metody leczenia są dostępne?
Czym jest wirus cytomegalii?
Wirus cytomegalii (CMV – cytomegalovirus hominis) został wyizolowany w 1956 r. z ludzkich komórek ślinianek przez zespół badaczy Smith, Rowe, Weller. Wirus cytomegalii należy do rodziny Herpesviridae wraz z innymi wirusami: opryszczki zwykłej, półpaśca i ospy wietrznej oraz mononukleazy zakaźnej. Istnieje wiele szczepów tego wirusa.
Jak dochodzi do zakażenia wirusem cytomegalii?
Zakażenie CMV może być wrodzone lub nabyte o charakterze pierwotnym, lub wtórnym.
Materiałem zakaźnym może być:
Materiałem zakaźnym może być:
- Mocz;
- krew;
- ślina;
- wydzieliny szyjki macicy;
- sperma;
- stolec;
- łzy;
- mleko kobiety.
Do zarażenia może dojść:
- Podczas kontaktów seksualnych;
- podczas przeszczepiania narządów i transfuzji;
Przeniesienie zakażenia możliwe jest także z matki na dziecko. Może do niego dojść jeszcze podczas ciąży.
Objawy zakażenia wirusem cytomegalii:
- Złe samopoczucie;
- bóle głowy;
- bóle mięśni;
- gorączka;
- zapalenie gardła;
- powiększenie wątroby;
- powiększenie śledziony;
- powiększenie węzłów chłonnych.
U dzieci, które zostały zakażone podczas ciąży, mogą pojawić się następujące objawy:
- Osłabione lub wzmożone napięcie mięśniowe;
- wodogłowie lub małogłowie;
- drgawki;
- zwapnienie śródmózgowe;
- osłabiony odruch ssania;
- zapalenie siatkówki oka;
- niedosłuch;
- plamki lub grudki na skórze.
Powikłania po cytomegalii
U większości osób cytomegalia ma przebieg bezobjawowy i ustępuje samoistnie. Jednak u osób z bardzo obniżoną odpornością, oraz noworodków istnieje większe ryzyko wystąpienia powikłań.
Do takich powikłań należą:
- Zapalenia mózgu;
- zapalenia trzustki i/lub śluzówki przewodu pokarmowego;
- zapalenia siatkówki i naczyniówki;
- śródmiąższowego zapalenia płuc;
- stanów zapalnych nadnerczy;
- upośledzenie umysłowe;
- mózgowe porażenie dziecięce;
- padaczka;
- niedosłuch;
- upośledzenie widzenia.
Czym jest wirus EBV?
Wirus Epsteina-Barr (Epstein-Barr virus, EBV) zwany również human herpesvirus 4 (HHV4) jest jednym z najpowszechniejszych ludzkich wirusów. Został zidentyfikowany w 1964 roku w komórkach chłoniaka Burkitta przez Anthony’ego Epsteina i Yvonne Barr. Najczęstszą postacią ostrego zakażenia EBV jest mononukleoza zakaźna. Szacuje się, że co najmniej 95% populacji na świecie przebyło zakażenie EBV. W krajach rozwijających się, o niskim statusie socjoekonomicznym pierwotne zakażenie wirusem dotyczy głównie okresu wczesnego dzieciństwa. W krajach rozwiniętych obserwuje się dwa szczyty zachorowań: między 1. a 5. rokiem życia oraz w drugiej dekadzie życia.
Jak dochodzi do zakażenia wirusem EBV?
Zakażenie następuje poprzez:
- Drogę kropelkową;
- kaszel;
- kichanie;
- podczas pocałunku;
- używanie tej samej szczoteczki do zębów lub picie z jednej szklanki itp.;
- kontakt seksualny;
- przeszczep narządów oraz szpiku;
- transfuzję krwi.
Okres inkubacji, czas od momentu zakażenia do wystąpienia pierwszych objawów choroby, wynosi 30-50 dni.
Objawy zakażenia wirusem EBV
- Podczas zakażenia mogą wystąpić następujące objawy:
- ból gardła;
- obrzęk gardła;
- nalot na migdałkach;
- ogólne osłabienie;
- wysoka gorączka;
- powiększone węzły chłonne;
- senność;
- wysypka na skórze;
- powiększona śledziona;
- powiększona wątroba;
- katar;
- wybroczyny na podniebieniu;
- apatia.
Powikłania po EBV
Tak jak w przypadku wirusa cytomegalii, wirus EVB zazwyczaj ustępuje w sposób samoistny. Zdarza się, że dochodzi do powikłań, które mogą być groźne dla naszego zdrowia. Jednym z najpoważniejszych powikłań jest pęknięcie śledziony.
Do innych powikłań należą:
Do innych powikłań należą:
- Niedrożność dróg oddechowych, która jest spowodowana obrzękiem migdałków i tkanek gardła (występują częściej u dzieci);
- ostre zapalenie pęcherzyka żółciowego;
- zapalenie mięśnia sercowego;
- zapalenie trzustki;
- zapalenie mózgu;
- zapalenie nerwów obwodowych;
- niedokrwistość hemolityczna.
Jak zapobiegać zakażeniu cytomegalowirusem (CMV) oraz wirusem EBV?
Zapobieganie zakażeniu CMV oraz EBV sprowadza się przede wszystkim do przestrzegania zasad higieny. Należy oraz unikać kontaktu z wydzielinami osoby zakażonej.
Zasady, których warto przestrzegać:
Zasady, których warto przestrzegać:
- Należy myć często ręce szczególnie po kontakcie z wydzielinami dzieci;
- nie należy dzielić się naczyniami, sztućcami, swoją szczoteczką do zębów itp.;
- należy zachować ostrożność podczas pielęgnacji niemowląt – w szczególności kobiety w ciąży powinny szczególnie uważać, by nie narażać się na infekcję;
- podczas kontaktu seksualnego, stosuj prezerwatywy w celu zmniejszenia ryzyka zarażenia.
Infekcja wirusowa u dziecka
Dzieci ze względu na niższą odporność, są bardziej narażone na infekcje wirusowe. W przypadku infekcji EBV i CMV u dzieci objawy mogą być mniej specyficzne niż u dorosłych, obejmując:
- długotrwałe osłabienie;
- utrzymującą się gorączkę;
- problemy ze snem;
- brak apetytu;
- powiększone węzły chłonne;
- bóle brzucha i nudności.
Diagnostka infekcji wirusowej u dziecka często wymaga dodatkowej weryfikacji w postaci badań serologicznych i oceny stanu odporności. W większości przypadków infekcja ustępuje samoistnie, jednak w przypadku stanu przewlekłego warto skonsultować się z lekarzem.
Diagnostyka infekcji wirusowych
Rozpoznanie przewlekłej infekcji wirusowej wymaga specjalistycznych badań laboratoryjnych. Do najczęściej stosowanych metod należą:
- Badania serologiczne – oznaczenie przeciwciał IgM i IgG pozwala na określenie, czy infekcja wirusowa jest aktywna, czy przebyta;
- badania molekularne (PCR) – wykrywanie materiału genetycznego wirusa we krwi lub tkankach;
- badania biochemiczne – pozwala na ocenę funkcji wątroby i układu odpornościowego w celu wykrycia ewentualnych powikłań infekcji.
Infekcja wirusowa a bakteryjna – jak je odróżnić?
Główną różnicą między infekcją wirusową a infekcją bakteryjną jest metoda leczenia.
- W infekcji wirusowej stosuje się m.in. leki przeciwwirusowe, leki przeciwbólowe i przeciwgorączkowe. Infekcje bakteryjne natomiast leczy się za pomocą antybiotyków. Antybiotyki nie niszczą wirusów, tylko bakterie! Przebieg infekcji wirusowej – często jest samoograniczający się, z łagodnym początkiem choroby. Infekcja wirusowa objawia się podwyższeniem temperatury ciała — zwykle jednak nie przekracza ona jednak 38°C. Wyjątkiem jest grypa, w której przebiegu często pojawia się wysoka gorączka. Infekcja wirusowa jak przeziębienie trwa kilka dni (zwykle 5-7 lub 7-10 dni). Lecz w zależności od wirusa i odporności organizmu, objawy mogą utrzymywać się od kilku dni do kilku tygodni.
- Infekcja bakteryjna ma bardziej gwałtowny początek niż w przypadku infekcji wirusowej. Choroba wywołana przez bakterie trwa zazwyczaj dłużej, około 7-14. Podczas infekcji bakteryjnej zazwyczaj występuje gorączka przekraczająca 38,5°C.
Leczenie przewlekłych infekcji wirusowych
Nie ma jednej skutecznej terapii eliminującej wirusy EBV czy CMV z organizmu, można jednak zastosować metody wspomagające takie jak:
- Leki przeciwwirusowe – np. gancyklowir w przypadku ciężkich postaci zakażenia CMV;
- immunomodulatory – w celu poprawy funkcji układu odpornościowego;
- suplementacja – szczególnie witaminy C, D i cynku, które wspierają odporność;
- zdrowy styl życia;
- zdrowa dieta;
- odpowiednia ilość i jakość snu;
- umiarkowana aktywność fizyczna.
Monitorowanie stanu zdrowia
Osoby z niską odpornością organizmu, oraz z przewlekłymi infekcjami wirusowymi powinny regularnie kontrolować swój stan zdrowia za pomocą:
- Okresowych badań krwi;
- oceny funkcji nerek i wątroby;
- monitorowania poziomu przeciwciał wirusowych.
W sytuacji spadku poziomu energii oraz pogorszenia samopoczucia warto skonsultować się z lekarzem.
Podsumowanie
Przewlekłe infekcje wirusowe w tym wirusy EBV i CMV, mogą znacząco wpływać na jakość życia. Ważne jest, aby prawidłowo zdiagnozować chorobę w celu uniknięcia poważnych negatywnych skutków dla zdrowia. Warto regularnie kontrolować swój stan zdrowia poprzez wykonywanie badań diagnostycznych. Odpowiednia profilaktyka i wsparcie organizmu mogą pomóc w ograniczeniu objawów i uniknięciu powikłań.
Podsumowanie
Przewlekłe infekcje wirusowe w tym wirusy EBV i CMV, mogą znacząco wpływać na jakość życia. Ważne jest, aby prawidłowo zdiagnozować chorobę w celu uniknięcia poważnych negatywnych skutków dla zdrowia. Warto regularnie kontrolować swój stan zdrowia poprzez wykonywanie badań diagnostycznych. Odpowiednia profilaktyka i wsparcie organizmu mogą pomóc w ograniczeniu objawów i uniknięciu powikłań.
Bibliografia
1. Kalicki B., Maślany A., Milart J., Jung A. (2011). Przebieg i diagnostyka zakażenia BV u dzieci – obserwacje kliniczne. Pediatr Med Rodz. Vol. 7, Nr 3, s. 247-252.
2. Gontkiewicz Ł., Biesiada G., Czepiel J., Garlicki A. (2017). Przedstawienie przypadków zapalenia wątroby wywołanego wirusem EBV. Forum Medycyny Rodzinnej. Vol. 11, Nr 3, s.136–141.
3. Wójcik A., Kiliszczyk A., Jagielska B. (2019). Niekontrolowana reaktywacja zakażenia wirusem EBV u 26-letniej kobiety. Via medica. Oncol Prakt Klin Edu Nr 5, s. 345–350.
4. Nowakowska A., Kierkuś J. (2017). Infekcja CMV we wrzodziejącym zapaleniu jelita grubego – przegląd literatury. Post N Med. Vol. 30, Nr 11, s. 629-632.
5. Wnukiewicz J. (2004). Wirus cytomegalii (CMV) w leukoplakii błony śluzowej jamy ustnej – implikacje diagnostyczne. Dent. Med. Probl. Vol. 42, Nr 4, s. 643–646.
6. Furmańczyk A., Durlik M. (2010). Nawrotowa choroba CMV o ciężkim przebiegu u pacjenta po przeszczepieniu nerki — opis przypadku Via medica. Forum Nefrologiczne. Vol. 3, Nr 3, s. 169–173.
7. Dunal. M., Trzcińska A., Siennicka J. (2013). Wirus cytomegalii — problem zakażeń wrodzonych. Post. Mikrobiol. Vol. 52, Nr 1, s. 17 - 28.
1. Kalicki B., Maślany A., Milart J., Jung A. (2011). Przebieg i diagnostyka zakażenia BV u dzieci – obserwacje kliniczne. Pediatr Med Rodz. Vol. 7, Nr 3, s. 247-252.
2. Gontkiewicz Ł., Biesiada G., Czepiel J., Garlicki A. (2017). Przedstawienie przypadków zapalenia wątroby wywołanego wirusem EBV. Forum Medycyny Rodzinnej. Vol. 11, Nr 3, s.136–141.
3. Wójcik A., Kiliszczyk A., Jagielska B. (2019). Niekontrolowana reaktywacja zakażenia wirusem EBV u 26-letniej kobiety. Via medica. Oncol Prakt Klin Edu Nr 5, s. 345–350.
4. Nowakowska A., Kierkuś J. (2017). Infekcja CMV we wrzodziejącym zapaleniu jelita grubego – przegląd literatury. Post N Med. Vol. 30, Nr 11, s. 629-632.
5. Wnukiewicz J. (2004). Wirus cytomegalii (CMV) w leukoplakii błony śluzowej jamy ustnej – implikacje diagnostyczne. Dent. Med. Probl. Vol. 42, Nr 4, s. 643–646.
6. Furmańczyk A., Durlik M. (2010). Nawrotowa choroba CMV o ciężkim przebiegu u pacjenta po przeszczepieniu nerki — opis przypadku Via medica. Forum Nefrologiczne. Vol. 3, Nr 3, s. 169–173.
7. Dunal. M., Trzcińska A., Siennicka J. (2013). Wirus cytomegalii — problem zakażeń wrodzonych. Post. Mikrobiol. Vol. 52, Nr 1, s. 17 - 28.
Autor merytoryczny: Karolina Pasterz, specjalista portalu Zdrowegeny.pl
To badanie będzie pomocne:
Kompleksowe badania stanu zdrowia - 23 badania krwi
Cena w placówce
799.00 zł
Cena online:
764.00 zł
Technologia badania:Metoda ilościowa
Czas oczekiwania na wynik:do 5 dni roboczych
Dostępne testy
Podstawowe badania krwi - 13 badań
159.00 zł
