Mykoplazma u dzieci, dorosłych i kobiet w ciąży – objawy, rodzaje i leczenie
Z artykułu dowiesz się:
- Czym jest Mykoplazma?
- Rodzaje Mykoplazm
- Mykoplazma u dzieci
- Mykoplazma u dorosłych
- Mykoplazma u kobiet w ciąży
- Mykoplazma waginalna
- Diagnostyka i leczenie
sprawdź też:
Data publikacji: 2025-02-04
Data aktualizacji: 2025-02-04
Czym jest mykoplazma?
Mycoplasma pneumoniae jest Gram-ujemną, pleomorficzną bakterią. Nie posiada ściany komórkowej, a zamiast niej trójwarstwową błonę zawierającą sterole. Co czyni tę bakterię oporną na antybiotyki beta-laktamowe i wrażliwą na zmiany ciśnienia osmotycznego. Bakteria ta może czasowo bytować wewnątrz komórek gospodarza, lecz nie jest pasożytem bezwzględnie wewnątrzkomórkowym. Bakteria po raz pierwszy została wyizolowana przez E. Nocarda i E.R. Roux w 1898 roku od bydła, u którego wystąpiło zapalenie płuc i opłucnej. U ludzi natomiast Mycoplasma pneumoniae, zwana wówczas czynnikiem Eatona (od nazwiska odkrywcy), została wyizolowana z plwociny chorego (z pierwotnym atypowym zapaleniem płuc) w roku 1944. Nazwę taksonomiczną Mycoplasma pneumoniae zaproponowano dopiero w 1963 roku, a genom bakterii dokładnie oznaczono w roku 1996. Mycoplasma pneumoniae wywołuje przede wszystkim zakażenia układu oddechowego dorosłych i dzieci, zarówno odcinka górnego: zapalenie gardła, krtani, tchawicy, jak i dolnego: ostre zapalenie oskrzeli, oskrzelików. Zapalenie płuc o dość łagodnym przebiegu (nazywane często „chodzącym zapaleniem płuc”) rozwija się rzadziej (3–10% chorych). Zdarza się jednak, że przebieg choroby jest na tyle ciężki, że pacjent może wymagać hospitalizacji. Zakażenie Mykoplazmą może dotyczyć dorysłych jak i dzieci. Niektóre z rodzajów są przenoszone drogą płciową. W tym artykule przedstawie najbardziej popularne rodzaje Mykoplazm. Choroby, jakie powodują, objawy oraz metody diagnostyczne i leczenie.
Rodzaje Mykoplazm
Najczęściej występujące gatunki Mykoplazm, które wywołują zakażenia u ludzi, to:
1. Mycoplasma pneumoniae – odpowiedzialna za infekcje dróg oddechowych, w tym zapalenie gardła, krtani, tchawicy, ostre zapalenie oskrzeli, oskrzelików, zapalenie płuc u osób dorosłych i dzieci. Zapalenie płuc wywołane przez Mycoplasma pneumoniae częściej występuje u pacjentów w przebiegu chorób takich jak: astma oskrzelowa i przewlekła obturacyjna choroba płuc. Typowe zakażenie Mycoplasma pneumoniae rozwija się nawet do 3 tygodni.
Objawy zakażenia Mycoplasma pneumoniae:
- Gorączka;
- dreszcze;
- ból gardła;
- ból głowy;
- bóle mięśni;
- chrypka;
- kaszel początkowo nieproduktywny;
- ogólne osłabienie.
Jest to Mykoplazma, która przenoszona jest poprzez bezpośredni kontakt z błoną śluzową. Jest jedną z przyczyn niepłodności u kobiet.
Objawy zakażenia Mycoplasma genitalium:
- U mężczyzn może powodować zapalenie cewki moczowej z wydzieliną oraz bolesne oddawanie moczu;
- infekcja może przebiegać również bezobjawowo;
- u kobiet mogą wystąpić upławy, ból brzucha i dyspareunia (ból podczas stosunku), oraz bolesne oddawanie moczu;
- zapalenie szyjki macicy, zaburzenia ciąży oraz chorobę zapalną miednicy.
Objawy zakażenia Mycoplasma hominis:
- Przyczynia się do zapalenia dróg moczowych u kobiet;
- może przyczynić się do bezpłodności;
- spontanicznych poronień i porodów martwych noworodków;
- jest również jedną z przyczyn zapalenia gardła;
- zapalenia opon mózgowych (zwłaszcza u noworodków);
- oraz septycznego zapalenia stawów.
Bakterie te należą do najmniejszych drobnoustrojów, które kolonizują układ moczowo-płciowy. Mogą występować jako część naturalnej flory bakteryjnej, jednak ich nadmierne namnażanie może prowadzić do różnych schorzeń. Są przenoszone głównie drogą płciową, ale do zakażenia może dojść także w wyniku transmisji pionowej z matki na dziecko podczas porodu.
Objawy zakażenia obejmują:
- Ból i pieczenie przy oddawaniu moczu;
- zapalenie cewki moczowej;
- upławy i nieprzyjemny zapach wydzieliny;
- ból w podbrzuszu;
- trudności z zajściem w ciążę;
- u kobiet w ciąży bakterie te mogą zwiększać ryzyko poronienia, przedwczesnego porodu, oraz niskiej masy urodzeniowej dziecka;
- u mężczyzn mogą powodować zapalenie gruczołu krokowego i niepłodność.
Mykoplazma u dzieci
- Zapalenie gardła;
- zapalenie oskrzeli;
- nietypowe zapalenie płuc;
- przewlekły kaszel.
Mykoplazma u dorosłych
Mykoplazma waginalna
Diagnostyka i leczenie mykoplazmy waginalnej
Leczenie Mykoplazmy waginalnej opiera się na stosowaniu odpowiednich antybiotyków, takich jak:
- Makrolidy (np. azytromycyna, klarytromycyna);
- Tetracykliny (np. doksycyklina);
- Fluorochinolony (np. lewofloksacyna, moksyfloksacyna).
Ważne jest, aby objęty leczeniem został pacjent oraz partner seksualny pacjenta. Ma to na celu uniknięcie ponownego zakażenia. Zaleca się unikanie kontaktu seksualnego podczas leczenia. Warto w tym czasie również stosować środki higieny intymnej wspomagające regenerację mikroflory pochwy.
Mykoplazma u kobiet w ciąży
- Poronienia;
- przedwczesny poród;
- zakażenie błon płodowych;
- niska masa urodzeniowa dziecka;
- poporodowe infekcje u matki.
Diagnostyka
W celu rozpoznania zakażenia Mykoplazmą stosowane są:
- Badania serologiczne (testy na przeciwciała);
- testy PCR, które wykrywają DNA bakterii;
- hodowla bakteryjna z pobranego wcześniej wymazu.
Leczenie zakażeń związanych z Mykoplazmami
- Makrolidów (np. azytromycynę), tetracykliny (np. doksycyklinę) lub fluorochinolony.
Powikłania zakażeń wywołanych Mykoplazmami
- Zapalenie płuc, które – może prowadzić do przewlekłych problemów oddechowych;
- reaktywne zapalenie stawów;
- niepłodność – szczególnie w przypadku infekcji Mycoplasma genitalium i Mycoplasma hominis;
- powikłania ciążowe;
- ryzyko poronień;
- ryzyko przedwczesnego porodu i zakażeń wewnątrzmacicznych;
- sepsa – w skrajnych przypadkach zakażenia.
Zapobieganie zakażeniom Mykoplazmami
- Należy przestrzegać higieny osobistej (częste mycie rąk szczególnie po skorzystaniu z toalety);
- należy dbać o higienę intymną;
- stosowanie prezerwatyw w celu zmniejszenia ryzyka zakażeń przenoszonych drogą płciową;
- unikanie kontaktów z osobami wykazującymi aktywną infekcję – szczególnie w przypadku infekcji dróg oddechowych;
- diagnostyka i poszerzenie wiedzy na temat chorób zakaźnych;
- szybkie podjęcie leczenia w przypadku zakażenia w celu zmniejszenia ryzyka powikłań i dalszego rozprzestrzeniania się infekcji.
Mykoplazma jest to bakteria, która może powodować szereg infekcji u dzieci i dorosłych oraz kobiet w ciąży. W tym głównie infekcje układu oddechowego oraz infekcje układu moczowo-płciowego. Nieleczone infekcje mogą przyczynić się do poważnych konsekwencji zdrowotnych takich jak: zapalenie płuc, niepłodność czy komplikacje ciążowe. Warto zadbać o szybką i odpowiednią diagnostykę oraz zastosować skuteczne i odpowiednio dobrane leczenie. Warto zwiększać świadomość na temat chorób zakaźnych, oraz stosować się do zasad profilaktyki i mieć świadome podejście do zdrowia seksualnego w celu zmniejszenia prawdopodobieństwa zakażenia.
T. Prescott Atkinson, MD, PhD. Tłum. lek. Perzanowska-Brzeszkiewicz K. (2010). Rola Mycoplasma pneumoniae w zakażeniach górnych dróg oddechowych. Medycyna po dyplomie. Vol. 19, Nr 1, s 109 -120.
Maria Korzon. (2009). Atypowe zapalenie płuc u dzieci i młodzieży. Forum Medycyny Rodzinnej. Vol. 3, Nr 2, s. 92–98.
Galińska E. M. (2021). Zakażenia mykoplazmowe człowieka. Medycyna Środowiskowa – Environmental Medicine. Vol. 24, Nr 1- 4, s. 38–42.
Norberciak E., Posadzy-Małaczyńska A. (2017). Zakażenia przenoszone drogą płciową a płodność w praktyce lekarza rodzinnego. Forum Medycyny Rodzinnej. Vol. 11, Nr 1, s. 7–20.
Autor merytoryczny: Karolina Pasterz, specjalista portalu Zdrowegeny.pl
To badanie będzie pomocne:
Cena online:
